صفحه ١٨١

اهل نجات نخواهد بود. اثر ایمان، نجات بخشی ابدی است و این غیر از احکام ظاهری در عالم دنیاست. بنابراین نباید گمان کرد که هرکس شهادتین گفت و اظهار اسلام کرد و نماز خواند، دیگر سعادت او قطعی است.

3ـ3. فاطمه علیها السلام معیار خشنودی و خشم الهی
نکته دیگر توجه به مطلبی است که حضرت زهرا علیها السلام در پایان خطبه خویش بدان اشاره می فرمایند: «آگاه باشید که من آنچه را که گفتم، با آگاهی به خذلانی که با وجود شما مخلوط گشته و به آن بی وفایی که قلب های شما را پوشانده گفتم؛ اما این گفتار غصه های دل بود که لبریز شد و خشم هایی بود که بیرون ریخت و ناله هایی بود که جاری گشت و اندوه های سینه و اتمام حجت بود».
چرا حضرت چنین سخن میگویند؟ برخی گمان میکنند حضرت بر اثر غصه های فراوان بی اختیار شده و برای سبک شدن دل خویش این سخنان را بیان فرموده است؛ اما حقیقت این است که سرور زنان عالم علیها السلام بسیار توانمندتر از آن است تحت تاثیر احساسات و غصه های قلب مبارکش قرار گیرد به گونه ای که اختیار از کف بدهد. این سخنان بدین سبب در پایان این خطبه مبارک بیان شده است که همه مسلمانان بارها از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیده بودند: ان الله تعالی یغضب لغضب فاطمه ویرضی لرضاها؛(151) «به راستی که خدای عزوجل به سبب خشم فاطمه خشمگین میشود و با رضای او راضی میشود». از این رو حضرت آشکارا از خشم خویش بر آنان سخن میگویند تا بدانها بفهمانند که خداوند از آنان