صفحه ٢٣٩

مقدمه
خدای را سپاس که توفیق عنایت فرمود تا طی بخش ها و فصول گذشته، خطبه فدکیه حضرت فاطمه زهرا علیها السلام را به بحث بنشینیم و از دریای بی کران معارف فاطمی توشه ای برگیریم. صدیقه کبری علیها السلام خطبه کوتاه دیگری از خود به یادگار گذاشته است که آن را در بستر بیماری، هنگامی که عده ای از زنان مهاجرین و انصار به عیادت ایشان آمده بودند ایراد فرموده اند(201) و در کنار خطبه فدکیه از این خطبه شریف نیز یاد میشود. ما نیز در ادامه بحث، این خطبه شریف را مرور خواهیم داشت. در واقع برای این خطبه صدیقه کبری علیها السلام سه محور را میتوان ترسیم کرد؛ در بخش نخست، حضرت به توبیخ انصار و مهاجرین میپردازند و با بیان فضایل امیر مومنان علیه السلام، آنها را بدان جهت که علی علیه السلام را رها و خود را از سعادت محروم کردند سرزنش میکنند. در بخش دوم، حضرت امیر مومنان علیه السلام و کسانی را که مردم برگزیده بودند مقایسه میکنند و اهل بیت علیهم السلام را پیش گامان