صفحه ٢٧١

عجیبی نبیند، چشمانش نابینا میشود. و ان تعجب فعجب قولهم؛ «و اگر عجب داری، عجب از گفتار آنان است». این عبارت اقتباسی از قرآن کریم است.(237)
«لَیْتَ شِعْرِى؟ اِلى اَىِّ سِناد استَنَدُوا؟ وَ عَلَى اَىِّ عِماد اعتَمَدُوا؟ وَ بِاَیَّهِ عُرْوَه تَمَسَّکُوا؟ وَ عَلى اَیَّهِ ذُرّیَّه اَقْدِمُوا وَ احتَنَکُوا» ای کاش میدانستم به کدام دلیل استناد کردند و به کدام ستون تکیه دادند و به کدام دستگیره تمسک جستند و کدام ذریه را مقهور و مغلوب خود ساختند؟!» حضرت زهرا علیها السلام بخش دوم کلام خویش را با بیان تعجب از مهاجرین و انصار به صورت مجمل بیان فرمود. در این فراز به آنچه تعجب ایشان را برانگیخته است اشاره میفرماید. تعجب حضرت از این است که مهاجرین و انصار به چه دلیل و با چه ملاکی به ایجاد انحراف در امر خلافت دست زدند و با رها کردن امیر مومنان علی علیه السلام سراغ دیگران رفتند. در یک انتخابات ممکن است برخی با دریافت پولی کم یا فراوان به حمایت از کسی اقدام کنند و به او رای دهند؛ اما مسلم است که کسی به مهاجرین و انصار برای کنار گذاشتن امیر مومنان و رای دادن به دیگران طلا و نقره ای پرداخت نکرده بود. دلیل دیگری که میتوان برای انتخاب کسی در یک نظر خواهی برشمرد، برجستگی و شهرت فرد منتخب است؛ بدین معنا که فردی از چنان شهرت و آوازه برخوردار باشد که با مطرح شدن نام او در انتخابات، ذهن افراد جامعه به سوی وی متوجه شود و به سبب نام آوری و شهرت، گوی سبقت را از دیگران برباید؛ اما بی شک می دانیم کسانی که مردم آنان را بر علی علیه السلام مقدم کردند چنین ویژگی ای نداشتند. دلیل دیگری که میتواند اشخاصی را در جامعه اسلامی محبوب و منتخب گرداند متقی، پارسا و اهل عبادت بودن است. ممکن است کسانی به سبب تقوای فوق العاده و کثرت عبادت میان مردم شناخته شده و معتمد