4- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ الْجَهْمِ عَنْ حَفْصِ بْنِ عُمَرَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ سُئِلَ النَّبِيُّ(صلی الله علیه و آله) مَا كَفَّارَةُ الِاغْتِيَابِ قَالَ تَسْتَغْفِرُ اللَّهَ لِمَنِ اغْتَبْتَهُ كُلَّمَا ذَكَرْتَهُ.
5- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مَالِكِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنِ ابْنِ أَبِى يَعْفُورٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ مَنْ بَهَتَ مُؤْمِناً أَوْ مُؤْمِنَةً بِمَا لَيْسَ فِيهِ بَعَثَهُ اللَّهُ فِى طِينَةِ خَبَالٍ حَتَّى يَخْرُجَ مِمَّا قَالَ قُلْتُ وَ مَا طِينَةُ الْخَبَالِ قَالَ صَدِيدٌ يَخْرُجُ مِنْ فُرُوجِ المُومِسَاتِ.
(2750) 6- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنْ أَبَانٍ عَنْ رَجُلٍ
شرح- در كلام حضرت كه فرمود: «برادرت در دين او... » دو احتمال مى رود، يكى آنكه مقصود برادر دينى باشد كه در اين صورت فهميده شود: كه غيبت كافر و مخالف جايز است، و ديگر آنكه جمله متعلق به «تقول» باشد كه معنا چنين شود كه «بگويى درباره دين او چيزى را كه نكرده است » بنسبت دادن كفر و يا معصيتى باو، و هر دو احتمال را مجلسى (ره) ذكر كرده است و سپس گويد: اين حديث دلالت كند كه غيبت شامل بهتان نيز مى شود و اين اصطلاح ديگرى است براى غيبت. سپس وجهى ذكر كرده براى اينكه مقصود همان غيبت اصطلاحى باشد و معناى تازه نباشد.
4- از امام صادق عليه السلام حديث شده كه فرمود: از پيغمبر صلى الله عليه و آله پرسيدند: كفاره غيبت چيست؟ فرمود: از خداوند طلب آمرزش كنى براى آنكه غيبتش كردى هر زمان بيادش افتادى.
شرح- - از اين حديث استفاده شود كه در كفاره غيبت استحلال (و حلاليت طلبيدن) واجب نيست چنانچه جماعتى نيز واجب ندانسته اند، و در مقابل جمع زيادى واجب دانسته اند، و جمعى تفصيل داده اند ميانه آنموردى كه غيبت بگوش او رسيده باشد كه: اينجا استحلال واجب است، و آنجائيكه بگوشش نرسيده باشد كه واجب نيست و استغفار كافى است مجلسى (ره) گويد: ممكن است اين خبر را نيز حمل بر اين صورت دوم كرد و بدينوسيله ميان تمامى اخبار در باب غيبت جمع كرد و توافق داد.
5- ابن ابى يعفور از امام صادق عليه السلام حديث كند كه فرمود: هر كه بمرد مؤمن يا زن مؤمنه بهتان زند بآنچه در او نيست، خداوند او را در طينت خبال برانگيزد و نگهدارد تا از آنچه گفته بيرون آيد، گويد: من عرض كردم: طينت خبال چيست؟ فرمود: چركى است كه از فرج زنان بدكاره بيرون آيد.
شرح- معناى كلام حضرت كه فرمود: «تا از آنچه گفته بيرون آيد» ممكن است كنايه از دوام و خلود باشد زيرا اثبات آن بر او ممكن نيست چونكه بهتان زده، و محتمل است مقصود پاك شدن از چركى گناه بوسيله آتش باشد، و طيبى در شرح مشكوة گفته است: يعنى توبه كند يا پاك شود، و مجلسى (ره) فرمايد: شايد مقصودش توبه در دنيا باشد لكن بعيد است.
6- از يحيى ازرق حديث شده كه گفت: حضرت ابوالحسن (موسى بن جعفر) عليه السلام بمن فرمود: