صفحه ٢٣٣

 بَابُ الْبُكَاءِ

 1- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ مَا مِنْ شَيْ ءٍ إِلَّا وَ لَهُ كَيْلٌ وَ وَزْنٌ إِلَّا الدُّمُوعُ فَإِنَّ الْقَطْرَةَ تُطْفِئُ بِحَاراً مِنْ نَارٍ فَإِذَا اغْرَوْرَقَتِ الْعَيْنُ بِمَائِهَا لَمْ يَرْهَقْ وَجْهاً قَتَرٌ وَ لَا ذِلَّةٌ فَإِذَا فَاضَتْ حَرَّمَهُ اللَّهُ عَلَى النَّارِ وَ لَوْ أَنَّ بَاكِياً بَكَى فِي أُمَّةٍ لَرُحِمُوا.
 2- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ وَ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ مَا مِنْ عَيْنٍ إِلَّا وَ هِيَ بَاكِيَةٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِلَّا عَيْناً بَكَتْ مِنْ خَوْفِ اللَّهِ وَ مَا اغْرَوْرَقَتْ عَيْنٌ بِمَائِهَا مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا حَرَّمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ سَائِرَ جَسَدِهِ عَلَى النَّارِ وَ لَا فَاضَتْ عَلَى خَدِّهِ فَرَهِقَ ذَلِكَ الْوَجْهَ قَتَرٌ وَ لَا ذِلَّةٌ وَ مَا مِنْ شَيْ ءٍ إِلَّا وَ لَهُ كَيْلٌ وَ وَزْنٌ إِلَّا الدَّمْعَةُ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يُطْفِئُ بِالْيَسِيرِ مِنْهَا الْبِحَارَ مِنَ النَّارِ فَلَوْ أَنَّ عَبْداً


مرده است شبيه سازد زيرا چنين كسى در آنحال دستها را باين سو و آن سو كند.
 و در حال تبتل كه انگشتان را گاهى بالا برد و گاهى پائين آورد مقصود اين است كه گويا بزبان حال به بر آورنده حاجات و آمال عرض كند: من از همه بريدم و بدرگاه تو رو آوردم و با يك انگشت اشاره كند كه نشانه يگانگى خداوند است.
 و مقصود از كشيدن دستها بسوى قبله در برابر رو در حال ابتهال، يا كشيدن دو دست و دو ذراع بسوى آسمان، يا كشيدن دستها و گذراندن از سر، بحسب اختلافاتى كه در روايات بود، آن است كه اين يك نوع از انواع عبادتها و اظهار كوچكى و خوارى است، يا مانند غريقى است كه دستهاى لخت خود را از آب بر آورده و به دامن رحمتش آويزان در آويخته.

باب گريه

  1- حضرت صادق (ع) فرمود: هيچ چيزى نيست جز اينكه پيمانه و وزنى دارد جز گريه كه يك قطره اش دريائى از آتش را خاموش سازد، و چون چشم باشك خود پر شود (و اشك در آن حلقه بزند) آن چهره پريشانى و خوارى نبيند، و چون اشك بريزد خدا آنرا بر آتش دوزخ حرام كند، و اگر هر آينه در ميان يك امت يك نفر گريان باشد همه آنها مورد ترحم قرار گيرند.
2- و نيز آن حضرت عليه السلام فرمود: هيچ چشمى نيست جز اينكه روز قيامت گريان است مگر چشميكه از ترس خدا گريسته باشد، و هيچ چشمى نيست كه از ترس خداى عزوجل باشك خود پر شود جز اينكه خداى عزوجل همه آن بدن را با آتش دوزخ حرام گرداند، و آن اشك بر گونه اى روان نگردد كه گرد پريشانى و خوارى ببيند، و هيچ چيزى نيست جز اينكه پيمانه و وزنى دارد مگر اشك كه همانا خداى عزوجل به اندكى از آن درياهائى از آتش را خاموش كند، پس اگر بنده اى در ميان يك امتى بگريد خداى عزوجل