صفحه ٧٦

 بَابُ الْإِذَاعَةِ

 1- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَجْلَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) يَقُولُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَيَّرَ أَقْوَاماً بِالْإِذَاعَةِ فِى قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ فَإِيَّاكُمْ وَ الْإِذَاعَةَ.
(2795) 2- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يُونُسَ عَنْ مُحَمَّدٍ الْخَزَّازِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ مَنْ أَذَاعَ عَلَيْنَا حَدِيثَنَا فَهُوَ بِمَنْزِلَةِ مَنْ جَحَدَنَا حَقَّنَا.


شرح-  از مرحوم شهيد (ره) در اينجا كلامى نقل كنند و ملخصش اينستكه فرموده: بدانكه سخن چينى در بيشتر كلمات دانشمندان در حكايت كردار بوسيله گفتار بكار رفته ولى بايد دانست كه اختصاص بگفتار و كردار ندارد بلكه معناى اعمى استكه شامل غير كردار و نوشتن و رمز و اشاره نيز ميشود، و تفسير كاملش اينست كه سخن چينى يعنى افشا كردن رازيكه افشاى آن بد است و موجب ناراحتى مردمان گردد، خواه براى آنكه از او نقل شده بد باشد يا از نظر آنكه براى او نقل شود يا براى شخص ثالثى، و خواه افشاى راز بوسيله گفتن باشد يا بنوشتن يا باشاره يا بساير اسباب، و خواه آن رازيكه فاش مى كند كردار كسى باشد يا گفتارش، و خواه افشاى آن راز عيبى بر آن شخص باشد يا نه، بلكه حقيقت نمامى و سخن چين افشاى راز و كشف نهانى است كه افشاى آن بداست، و آن گناه است مگر در جاهائى كه افشاى آن براى مسلمانى سودى داشته باشد يا جلوگيرى از معصيتى كند، چنانچه اگر ببيند كسى مال ديگرى را برداشت كه بخاطر حق آنكس كه مالش رفته گواهى دهد، و اما اگر ببيند كسى مال خود را پنهان ميكند بازگو كردن آن سخن چينى است.

باب فاش كردن اسرار مذهب

 1-محمد بن عجلان گويد: شنيدم از حضرت صادق عليه السلام مى فرمود: همانا خداى عزوجل سرزنش كرده است بواسطه فاش كردن اسرار، مردمانى را در گفتارش كه فرمايد: «و هرگاه برسد ايشان را امرى درباره امنيت يا ناامنى آنرا فاش كنند» (سوره نساء آيه 83) (سپس فرمود:) بپرهيزيد از فاش كردن (اسرار).
 شرح-  مجلسى (ره) پس از نقل كلام بيضاوى در تفسير آيه شريفه فرمايد: و بهر حال آيه دلالت دارد بر مذمت فاش كردن آنچه در افشاى آن مفسده است، و غرض حضرت بر حذر داشتن از فاش كردن اسرار ائمه عليهم السلام نزد مخالفين است، زيرا سبب مفسده و ضرر بر ائمه و مؤمنين گردد، و ممكن است فاش كردن پاره اى از مسائل غامضه (و مشكلات) علوم را كه پايه خرد و فهم عامه مردم بدان نرسد نيز شامل گردد چنانچه در باب كتمان گذشت.
 2-حضرت صادق عليه السلام فرمود: هر كه حديث ما را بر ضرر ما فاش كند مانند كسى است كه دانسته حق ما را انكار كند.