بَابُ مَا يَجِبُ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي كُلِّ مَجْلِسٍ
1- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ خَلَفِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ رِبْعِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْجَارُودِ الْهُذَلِيِّ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) مَا مِنْ مَجْلِسٍ يَجْتَمِعُ فِيهِ أَبْرَارٌ وَ فُجَّارٌ فَيَقُومُونَ عَلَى غَيْرِ ذِكْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا كَانَ حَسْرَةً عَلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
2- حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَمَاعَةَ عَنْ وُهَيْبِ بْنِ حَفْصٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ مَا اجْتَمَعَ فِي مَجْلِسٍ قَوْمٌ لَمْ يَذْكُرُوا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَمْ يَذْكُرُونَا إِلَّا كَانَ ذَلِكَ الْمَجْلِسُ حَسْرَةً عَلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ثُمَّ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) إِنَّ ذِكْرَنَا مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذِكْرِ عَدُوِّنَا مِنْ ذِكْرِ الشَّيْطَانِ.
3- وَ بِإِسْنَادِهِ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) مَنْ أَرَادَ أَنْ يَكْتَالَ بِالْمِكْيَالِ الْأَوْفَى فَلْيَقُلْ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَقُومَ مِنْ مَجْلِسِهِ سُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ وَ سَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ.
باب آنچه لازم است از ذكر خداى عزوجل در هر مجلسى
1- حضرت صادق (ع) فرمود: هيچ مجلسى نباشد كه در آن نيكان و بدكاران گرد هم اجتماع كنند كه بى ياد خداى عزوجل از آن برخيزند جز اينكه در روز قيامت براى آنها مايه حسرت و افسوس باشد.
توضيح- مجلسى (ره) گويد: مقصود از ذكر هر آن چيزى است كه سبب ياد آورى خداى سبحان در خاطر انسانى گردد، و نيز موجب فرمانبردارى از دستورات خدا و واگذاردن نهيهاى او، و تفكر در آنچه جايز است از صفات خداوند و محامد او، و تذكر تمامى اينها بدل و زبان، و ياد آورى پيمبران و ائمه دين و بيان مناقب و فضائل و برهان بر امامت آنها چنانچه در حديث آمده كه ذكر ما ذكر خداست و ذكر دشمنان ما ذكر شيطان است و هم چنين ياد آورى معاد و حشر و حساب تا آنكه گويد: ولى عبادات اختراعى و اذكارى بدعت باشد آنها ذكر خدا نيست.
2- و نيز حضرت صادق (ع) فرمود: هيچ مردمى، در انجمنى فراهم نشوند كه در آن ذكر خداى عزوجل و ذكر ما نباشد جز اينكه آن انجمن در روز قيامت مايه حسرت و افسوس آنان باشد، سپس فرمود: (پدرم) حضرت ابوجعفر عليه السلام فرمود: همانا ذكر ما ذكر خدا است و ذكر دشمن ما ذكر شيطان است.
3- حضرت باقر (ع) فرمود: هر كه خواهد به پيمانه تمام مزد برد (و بكاملترين وجهى بى كم و كاست از خدا ثواب دريافت كند) بايد هنگامى كه مى خواهد از جاى خود برخيزد بگويد:
«سبحان ربك رب العزة عما يصفون و سلام على المرسلين، و الحمد للّه رب العالمين».