صفحه ٦٠

قَالَ وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(صلی الله علیه و آله) الْجُلُوسُ فِى الْمَسْجِدِ انْتِظَارَ الصَّلَاةِ عِبَادَةٌ مَا لَمْ يُحْدِثْ قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا يُحْدِثُ قَالَ الِاغْتِيَابَ.
 2- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ مَنْ قَالَ فِي مُؤْمِنٍ مَا رَأَتْهُ عَيْنَاهُ وَ سَمِعَتْهُ أُذُنَاهُ فَهُوَ مِنَ الَّذِينَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفاحِشَةُ فِى الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ.
 3- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ دَاوُدَ بْنِ سِرْحَانَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) عَنِ الْغِيبَةِ قَالَ هُوَ أَنْ تَقُولَ لِأَخِيكَ فِى دِينِهِ مَا لَمْ يَفْعَلْ وَ تَبُثَّ عَلَيْهِ أَمْراً قَدْ سَتَرَهُ اللَّهُ عَلَيْهِ لَمْ يُقَمْ عَلَيْهِ فِيهِ حَدٌّ.


 فرمود: و نيز آن حضرت صلى الله عليه و آله فرموده است: نشستن در مسجد به انتظار نماز عبادت است تا حدثى از او سرزند عرض شد: اى رسول خدا حدث چيست؟ فرمود: غيبت كردن است.
 شرح-  غيبت در لغت به معناى اغتیاب است و آن ياد كردن انسان است ديگرى را به چيزى كه در آن بدى اوست، جوهرى در صحاح گويد: آن است كه پشت سرشخصى عفيف سخنى گويد كه اگر به شنود غمناكش كند، پس اگر راست باشد غيبت است، و اگر دروغ باشد بهتان است» و اما در عرف شرع مجلسى (ره) و ديگران گفته اند: غيبت در نظر شرع ياد كردن شخص معين يا آنكه در حكم معين است (ماننداينكه بگويد: يكى از دو قاضى اين شهر) در نبودن او و در حال غيبتش به چيزى كه در او هست و بد دارد نسبت دادن زبان باشد يا به اشاره يا بكنايه، گوشه زند يا تصريح كند. و غيبت از گناهان كبيره و بزرگ است چنانچه شيخ (ره) در متاجر گويد نهايت ظاهر اخبار حرمت آن را مخصوص به مؤمن فرموده، و البته بايد دانست كه در موارد زيادى غيبت را جايز دانسته اند. و از حرمت آن استثناء شده است كه براى اطلاع بيشتر خوانندگان محترم بكتاب متاجر شيخ و مرآة العقول مجلسى عليهما الرحمة و غير آنها مراجعه كنند.
 2-  امام صادق عليه السلام فرمود: هر كه درباره مؤمنى بگويد آنچه دو چشمش ديده و دو گوشش شنيده پس او از كسانى است كه خداى عزوجل درباره آنها فرموده: همانا آنانكه دوست دارند فراوان (يافاش) شود فحشاء درباره آنان كه ايمان آورده اند، ايشان را است عذابى دردناك، (سوره نور آيه 18)
 شرح-  مجلسى (ره) گويد: مقصود اين است كه مورد آيه تنها بهتان نيست بلكه شامل حقى هم كه ديده و شنيده است ميشود.
 3- داود بن سرحان گويد: از امام صادق عليه السلام از غيبت پرسيدم (كه چيست؟) فرمود: اين است كه درباره برادرت در دين او بگويى چيزيرا كه نكرده است، و بزبان او منتشر كنى چيزيرا كه خداوند بر او پوشانيده بود و حدى درباره آن اقامه نكرده بود.