را به صحنه ذهن او آورد تا در او انگیزه ایجاد کند. مردم جزیره العرب خود می دانستند که پیش از رسالت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در چه وضعی به سر می بردند و به برکت اسلام و رهبری پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله به چه عزتی رسیدند؛ اما از دانسته های خویش غفلت کردند و قدردان نعمت هایی نبودند که خداوند به آنان عطا کرده بود.
3ـ1. وجدان؛ نعمتی برای هدایت
خدای متعال در فطرت انسان عاملی قرار داده است که نمی گذارد در مقابل احسان دیگران بی اعتنا باشد و تا زمانی که از آنان قدردانی نکند، پیوسته به او هشدار می دهد و آرام نمی گیرد. انگیزه های نورانی فراوانی در فطرت انسان قرار داده شده که او را به سوی سعادت راهنمایی می کنند. نشانه های این انگیزه های نورانی را حتی در افرادی می توان دید که از حقایق اسلام دورند. در ایامی که زلزله رودبار رخ داده بود، بنده برای شرکت در کنفرانس فلسفه در آمریکا بودم. اتفاقا آن شب، جشن سالگرد استقلال آمریکا بود که به جشن «فورث آف جولای»(18) معروف است. در شب سالگرد استقلال آمریکا جشن های فراوانی برگزار میشود و مردم به انواع خوش گذرانی ها میپردازند. برنامه ما به گونه ای بود که شب جشن در نیویورک بودیم؛ اما محل استقرار ما در شهر نیوجرسی بود. نیویورک شهر بسیار بزرگی است که در روز، جمعیت آن تقریبا دو برابر شب های آن است؛ چرا که بیشتر خانه های آن تجاری یا اداری اند. جمعیت فراوانی از شهر های اطراف در روز برای کار به نیویورک می آیند و شب دوباره به شهر خود باز می گردند. کارمندان دفتر نمایندگی ایران نیز در شهر نیوجرسی زندگی میکردند. ما نیز باید در پایان شب به همراه میزبانمان که یکی از اعضای دفتر نمایندگی ایران بود به شهر نیوجرسی می رفتیم.