معارف بوک

اما آیا ممکن است کسی که اندکی شعور داشته باشد معتقد باشد هوای نفسش خدای اوست؟ هوای نفس به معنای دلخواه است و ممکن نیست دلخواه انسان خدای او باشد! پس چگونه قرآن کریم از کسانی سخن میگوید که هوای نفس خویش را معبودشان قرار داده اند؟! حقیقت این است که مقصود آیه از اینکه کسی هوای نفس را معبود خود قرار دهد این است که در برابر دلخواه خویش تسلیم باشد. بدین معنا که به هرچه هوس کند جامعه عمل پوشاند. قرآن کریم میفرماید: خداوند چشمان و گوش چنین انسانی را کور و کر میکند و در حالی که اهل علم و فهم است و در حل مسائل علمی از دقت برخوردار است، چنان او را گمراه میسازد که هیچ کس نمی تواند او را هدایت کند. چنین مضمونی در این آیه نیز آمده است که می فرماید:  كَلَّا بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِم مَّا كَانُوا يَكْسِبُونَ ؛(194) «هرگز چنین نیست، بلکه اعمال آنها همچون زنگاری بر دل هایشان نشست». کسانی که اهل معصیت اند و پیوسته با خداوند از در مخالفت وارد می شوند، اعمال زشتشان همچون چرک و زنگاری روی آیینه قلبشان می نشیند و رفته رفته آن آیینه دیگر یارای بازتاباندن هیچ حقیقتی را نخواهد داشت.
حضرت زهرا علیها السلام با اشاره به این آیات، خطاب به مسلمانان سست عنصر و کم ایمان، در حقیقت کوتاهی آنان را در دفاع از حق، نتیجه پیروی از هوای نفس و تکرار اعمال زشت میداند که موجب شده اکنون قلب آنان زنگار بگیرد و از درک حقیقت باز مانند. پس از این، معصومه مظلومه علیها السلام با اشاره به این آیه که  لَقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ؛(195) «به راستی تو از این صحنه غافل بودی. پس ما پرده را از چشم تو کنار زدیم. پس امروز چشمت کاملا تیزبین