صفحه ٢٠٣

به دستور قرآن کریم، اگر سند خبری معتبر نباشد آن خبر هیچ ارزشی ندارد؛ اما اگر راوی خبر مورد اعتماد باشد وظیفه چیست؟ در این صورت باید به مضمون حدیث مراجعه کرد؛ اگر مضمون آن حدیث با قرآن سازگار نباشد، به گونه ای که یا باید حدیث را پذیرفت یا سخن قرآن کریم را، وظیفه ماست آنچه را که مخالف قرآن کریم است رها کنیم. این ملاکی است که رسول خدا صلی الله علیه و آله خود به دست ما داده اند. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
«قد کثرت علی الکذابه وستکثر بعدی فمن کذب علی متعمدا فلیتبوا مقعده من النار فاذا اتاکم الحدیث عنی فاعرضوه علی کتاب الله و سنتی فما وافق کتاب الله و سنتی فخذوا به و ما خالف کتاب الله و سنتی فلا تاخذوا به؛(160)» به راستی کسانی که سخنی را به دروغ به من نسبت می دهند زیاد شده اند و بعد از من زیاد میشوند. پس هرکس عمدا دروغی را به من نسبت دهد جایگاهش پر از آتش باد! بنابراین هرگاه سخنی از قول من برای شما نقل شد آن را بر کتاب خدا عرضه کنید؛ پس آنچه موافق کتاب خدا و سنت من است بگیرید و به آنچه مخالف کتاب خدا و سنت من است ترتیب اثر ندهید.
رسول خدا صلی الله علیه و آله با این سخن معیاری به دست می دهند تا بتوانیم از میان سخنانی که به ایشان نسبت داده میشود سخن صادق را از سخن کاذب تشخیص دهیم و آن معیار، کتاب خدا و سنت قطعی است. ابوبکر در پاسخ حضرت زهرا علیها السلام سخنی را به پیامبر صلی الله علیه و آله نسبت داد که مضمون آن مخالف نص قرآن کریم است. قرآن کریم میفرماید: وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُودَ؛(161) «و سلیمان از داود ارث برد». همچنین میفرماید: