صفحه ٢١

 3- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ حَنَانٍ عَنْ عُقْبَةَ بْنِ بَشِيرٍ الْأَسَدِيِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ(علیه السلام) أَنَا عُقْبَةُ بْنُ بَشِيرٍ الْأَسَدِيُّ وَ أَنَا فِي الْحَسَبِ الضَّخْمِ مِنْ قَوْمِي قَالَ فَقَالَ مَا تَمُنُّ عَلَيْنَا بِحَسَبِكَ إِنَّ اللَّهَ رَفَعَ بِالْإِيمَانِ مَنْ كَانَ النَّاسُ يُسَمُّونَهُ وَضِيعاً إِذَا كَانَ مُؤْمِناً وَ وَضَعَ بِالْكُفْرِ مَنْ كَانَ النَّاسُ يُسَمُّونَهُ شَرِيفاً إِذَا كَانَ كَافِراً فَلَيْسَ لِأَحَدٍ فَضْلٌ عَلَى أَحَدٍ إِلَّا بِالتَّقْوَى.
 4- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ عِيسَى بْنِ الضَّحَّاكِ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(علیه السلام) عَجَباً لِلْمُخْتَالِ الْفَخُورِ وَ إِنَّمَا خُلِقَ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ يَعُودُ جِيفَةً وَ هُوَ فِيمَا بَيْنَ ذَلِكَ لَا يَدْرِى مَا يُصْنَعُ بِهِ.
 5- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ أَتَى رَسُولَ اللَّهِ(صلی الله علیه و آله) رَجُلٌ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَنَا فُلَانُ بْنُ فُلَانٍ حَتَّى عَدَّ تِسْعَةً فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ(صلی الله علیه و آله) أَمَا إِنَّكَ عَاشِرُهُمْ فِى النَّارِ.


 شرح -  مجلسى (ره) گويد: «حسب» شرافت و شخصيت آباء و اجدادى است و بسا بشرافتى اطلاق شود كه از كارهاى نيك يا اخلاق خوب بدست ايد گرچه از پدران نباشد.
 3-عقبة بن بشير اسدى گويد: بامام باقر عليه السلام عرض كردم: من عقبة بن بشير اسدى هستم، و در ميان قوم خود خاندان بزرگى دارم؟ حضرت فرمود:تو بحسب و شرافت خانوادگيت بر سر ما منت نهى؟ بدرستيكه خداوند آنكه مردم او را پست ميشمردند بواسطه ايمان در صورتيكه مؤمن باشد بالا برده است، و آنكه مردم او را شريف ميخواندند بجهت كفر در صورتيكه كافر باشد پست و زبون ساخته است؛ پس كسى را بر كسى برترى نيست جز بوسيله تقوى.
 توضيح-  آنچه ترجمه شد بنابر اينستكه لفظ (ما) در جمله «ما تمن...» استفهاميه باشد، و محتمل است (ما) نافيه باشد، يعنى (بر ما منت منه...) و گفتار آنحضرت كه فرمود: «پس كسى را بر كسى برترى نيست...» اشاره است بگفتار خدايتعالى: «اى مردم همانا ما آفريديمتان از نر و ماده و گردانيديم شما را شاخه هائى و تيره هائى تا يكديگر را بشناسيد، همانا گرامى ترين شما نزد خدا پرهيزكارترين شما است، سوره حجرات آيه 13».
 4- امام باقر عليه السلام فرمود: عجب است از متكبرى كه بخود مينازد، در صورتيكه از نطفه آفريده شده، سپس مردارى گنديده شود، و در اين ميان نميداند با او چه خواهد شد.
 5-  امام صادق عليه السلام فرمود: كه مردى نزد رسول خدا آمد عرض كرد: اى رسول خدا من فلان پسر فلانم و تا نه نفر از پدران خود را شمرد، رسول خدا (ص) بوى فرمود: تو دهمى آنانى در دوزخ.
 شرح - مجلسى (ره) در معناى حديث گويد: يعنى پدرانت كافر بوده اند و در دوزخند، پس اين