معارف بوک

همگان با بعضی از مهاجرین بیعت کردند. پرسش اساسی و مهم این بود که چرا سرانجام اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله به اینجا کشیده شد که عهد خویش را با رسول خدا صلی الله علیه و آله فراموش کردند و آیا ممکن است امروز برای ما نیز حادثه ای رخ دهد؟ آیا ممکن است امت ما نیز عهد خویش را با ولی خدا فراموش کنند و این گونه در دام فریب شیطان گرفتار شوند؟
اشتباه بزرگ اهل سقیفه این بود که آنان به مسئله جانشینی رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله تنها به منزله امری دنیوی و زمینی می نگریستند و برداشتشان این بود که رئیسی را از دست داده اند و اکنون باید جانشین او از گروه و قبیله آنان برگزیده شود. جمع شدن در سقیفه، درگیری با یکدیگر و شمشیر کشیدن بر روی هم، نشان از نگاهی سطحی به امر زعامت مسلمانان و هدایت بشر داشت؛ اما نگرش حضرت زهرا علیها السلام با این نگاه ساده بسیار متفاوت بود. فاطمه زهرا علیها السلام پس از اشاره به این اقدام آنان، از کفر و عذاب جهنم سخن به میان می آورد؛ اما مگر این نوع نگرش به مسئله حکومت، و تلاش برای انتخاب جانشین از میان قوم خود موجب کفر انسان میگردد؟ بلا تشبیه، آیا اگر رئیس جمهوری از دنیا برود و حزب و گروهی معتقد باشد که آنان باید رئیس جمهور را تعیین کنند، کسی به کفر آنان حکم میدهد؟ درشت ترین سخنی که معمولا درچنین مواردی به میان می آید، سخن از دنیاطلبی و مفاهیمی مانند آن است که بیانگر اشکالی اخلاقی است. اما حضرت زهرا علیها السلام نتیجه روشنی را که مردم زمانه ایشان پیش گرفته اند کفر و احاطه جهنم بر آنان میداند. این نگرش با نگرش سطحی دیگر مسلمانان بسیار متفاوت بود. تفاوت این دو دیدگاه در ادامه خطبه شریف حضرت به درستی روشن خواهد شد؛ آن گاه که حضرت با لحنی تندتر سخنان خویش را این گونه ادامه