صفحه ٢٥٨

امتیازی ویژه قایل نباشد و به کیسه دوزی و جمع ثروت با استفاده از موقعیت خاص خود نیندیشد و به جد در فکر تامین مصالح جامعه و خدمت به عموم مردم باشد. اینها نمونه هایی از درخواست هایی است که مردم هر جامعه از زمامداران حکومت خویش دارند. اگر حاکمی این ویژگی ها را داشته باشد برای عموم جوامع بشری حاکمی مطلوب خواهد بود.
اما در جامعه اسلامی افزون بر این درخواست ها، انتظاری دیگر نیز وجود دارد و آن، پاسداشت ارزش های الهی و کوشش برای اجرای ارزش های اسلامی در جامعه است. مردم در جامعه اسلامی انتظار دارند مشی حکومت به گونه ای باشد که افراد جامعه در مسیر درست خدا پرستی قرار گیرند و به بدعت ها، آفت های فکری و انحراف های عقیدتی دچار نشوند.
اکنون با توجه به این درخواست های عمومی، اگر در جامعه ای زمامدار حکومت در عمل، اهل مسامحه باشد و این انتظارات را چندان جدی نگیرید و برای برآورده شدن آنها تلاش نکند، در چنین موقعیتی معمولا مردم به دو دسته تقسیم میشوند: دسته ای راضی و خشنود و دسته ای دیگر ناراضی و معترض. کسانی که ستم کرده و به حقوق مردم تجاوز نموده اند و از بیت المال سوء استفاده کرده اند هنگامی که می بینند با آنها به طور جدی برخورد نمی شود خوش حال میشوند و از چنین حاکمی حمایت میکنند؛ اما دیگر مردم با دیدن ظلم ها و ضایع شدن حقوق مردم از حاکم ناراضی میشوند. البته در این میان اربابان قدرت و سرمایه داران بی تفاوت نمی نشینند و برای پیشگیری از اعتراض های اجتماعی و به خطر افتادن منافعشان می کوشند دیگران را با فریب و نیرنگ به وضع موجود راضی سازند. این شیوه ای است که معمولا در حکومت ها دیده میشود و شاید کشوری در عالم وجود نداشته باشد که در آن از این شیوه های شیطانی استفاده