معارف بوک

محبت ایشان عامل سعادت، و دشمنی ایشان عامل شقاوت است سوگند یاد کرد که با رسول خدا صلی الله علیه و آله مخالفت نکرده و بدون اذن او کاری انجام نداده است. گذشته از اینکه گوینده این سخن چه کسی است و در چه مقامی آن را بیان کرده است، به منزله مسئله ای کلی این پرسش مطرح است که اگر در جریانی اجتماعی کسی ما را از رفتن به راهی باز دارد و ورود به راهی دیگر را توصیه کند و برای جلب نظر ما به سوگند و سخنان شبیه به آن دست یازد، وظیفه ما در برابر او چیست؟ برای یافتن پاسخ باید نخست به این نکته توجه داشته باشیم که یکی از شگرد های فریب کاری، که بنیان گذار آن ابلیس است، سوگند خوردن در مقام توصیه و ادعای خیر خواهی و دل سوزی است. ابلیس به آدم و حوا گفت:  مَا نَهَاكُمَا رَبُّكُمَا عَنْ هَـذِهِ الشَّجَرَةِ إِلاَّ أَن تَكُونَا مَلَكَيْنِ أَوْ تَكُونَا مِنَ الْخَالِدِينَ ؛(154) پروردگارتان شما را از این درخت نهی نکرده، مگر به این دلیل که [اگر از آن بخورید] فرشته خواهید شد، یا جاودانه خواهید ماند». سپس برای اینکه آنها سخن او را باور کنند قسم خورد که دل سوز آنهاست:  وَقَاسَمَهُمَا إِنِّي لَكُمَا لَمِنَ النَّاصِحِينَ ؛(155) و برای آنها سوگند یاد کرد که من برای شما از خیر خواهان هستم». در روایت آمده است که آدم و حوا باور نمی کردند کسی به دروغ به خداوند قسم بخورد(156) و بسیاری از مفسران نیز به این نکته اشاره کرده اند. این قسم ابلیس باعث شد که آدم و حوا به خوردن از درخت ممنوعه تمایل یابند و واقع شد، آنچه شد. این نخستین شگردی بود که شیطان برای فریب انسان به کار گرفت. او نخست آدم و حوا را بدین وسیله فریب داد و پس از آن در تمام مراحل تاریخ از این