معارف بوک

شيعيان ما انتظار فرج است. ثواب انتظار فرج امام زمان، از ثواب روزه گرفتن و نماز خواندن و جهاد كردن در راه خدا بيش‌تر است. ما درباره اين گونه روايات، فهم دقيق و كاملى نداريم. حتّى در مقام تحليل اين روايات، به اين نتيجه مى‌رسيم كه براى اميدوار نگه داشتن مردم است. درست نيست كه با وجود اين همه ظلم در دنيا، از انتظار فرج امام زمان(عليه السلام) نااميد شويم: أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْساءُ وَ الضَّرّاءُ وَ زُلْزِلُوا حتّى يَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ مَتى نَصْرُ اللّهِ أَلا إِنَّ نَصْرَ اللّهِ قَرِيبٌ؛(1) آيا گمان كرديد داخل بهشت مى‌شويد، بى آن كه حوادثى همچون حوادث گذشتگان به شما برسد؟! همانان كه گرفتارى‌ها و ناراحتى‌ها به آن‌ها رسيد و آن چنان ناراحت شدند كه پيامبر وافرادى كه با او ايمان آورده بودند، گفتند: «پس يارى خدا كِى خواهد آمد؟!» آگاه باشيد كه يارى خدا نزديك است.
در جايى ديگر آمده است:
حَتّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جاءَهُمْ نَصْرُنا فَنُجِّىَ مَنْ نَشاءُ وَ لا يُرَدُّ بَأْسُنا عَنِ الْقَوْمِ الُْمجْرِمِينَ؛(2) تا آن گاه كه رسولان مأيوس شدند و مردم گمان كردند به آنان دروغ گفته شده است. در اين هنگام، يارى ما به سراغ آن‌ها آمد؛ پس آنان را كه خواستيم، نجات يافتند و مجازات و عذاب ما از قوم گنهكار باز گردانده نمى شود.
اين احساس يأس و نااميدى در امّت‌هاى قديم نيز وجود داشته است. وقتى ما منتظر فرج امام زمان(عليه السلام) باشيم، در جامعه فعّاليت مى‌كنيم. وقتى انسان مأيوس شود و گمان كند كه از دستش كارى برنمى آيد، با خيال راحت به مرگ تن مى‌دهد. كسى در دنيا هدفدار زندگى مى‌كند كه منتظر فرج امام زمان ارواحنا فداه باشد.
راه استفاده از روايات اين است كه تمام روايات، و قراين آن‌ها را با دليل، از نظر سند بررسى كنيم؛ يعنى اين كه صدر و ذيل روايت را مورد دقّت قرار دهيم و روايات مشابه