صفحه ١٢٦

كه آيا حضرت، آب را از آرنج به پايين مى‌ريخته است يا از انگشتان به آرنج. مسائلى از اين قبيل بين مسلمانان اختلاف انداخته بود و اگر راهنمايى‌هاى كسانى همچون اميرمؤمنان و اهل بيت(عليهم السلام) نبود، برادران اهل تسنّن ما نيز از اسلام خبرى نداشتند. خيال نكنيد بركت اهل‌بيت(عليهم السلام) فقط شامل حال ما شيعيان شده و اسلام فقط نزد ما است؛ اسلام اهل تسنّن نيز مرهون زحمات اهل بيت(عليهم السلام) است. بزرگان و عالمان آن‌ها، شاگردان اهل‌بيت(عليهم السلام) بوده و به شاگردى نزد آن‌ها افتخار مى‌كرده اند. هرچه مسلمانان از اسلام دارند، به بركت اهل بيت(عليهم السلام) است؛ وگرنه آن قدر افراد آن زمان، ساده و سطحى نگر بودند كه به راحتى حقايق را فراموش مى‌كردند و به سرعت فريب مى‌خوردند. اگر اميرمؤمنان(عليه السلام)، پس از رحلت پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) غيبت مى‌كرد، طولى نمى كشيد كه حقايق اسلام به كلّى فراموش مى‌شد. كار مسلمانان در زمان بنى اميّه به جايى رسيد كه نماز جمعه را روز چهارشنبه مى‌خواندند. يكى ديگر از خلفا در كاخ خود، حوضى از شراب درست كرده بود و هر وقت مى‌خواست شراب بخورد، دهانش را به حوض مى‌گذاشت و از آن مى‌خورد و بعد هم با كنيزكان مشغول عيّاشى مى‌شد. گاهى در حالت مستى خليفه، به او خبر مى‌دادند كه مردم در مسجد براى نماز جماعت منتظر شما هستند. در همان موقع، خليفه، لباس خود را بر تن كنيزكى كه با او عيّاشى مى‌كرد مى‌پوشاند و او را به مسجد مى‌فرستاد تا به نام خليفه مسلمانان براى مردم نماز بخواند. در شكارگاه، هنگام تيراندازى، قرآن را هدف تير قرار مى‌دادند. آيا با اين وضع خلفا، ديگر از اسلام، اسمى باقى مى‌ماند؟!
حكمت الاهى در آن زمان اقتضا مى‌كرد كه در طول بيش از دو قرن، امامان معصوم (عليهم السلام) با تمام قدرت، حقايق اسلام را در زمين گسترش دهند. در سيره رفتارى امامان معصوم(عليهم السلام)، حكمت و برنامه ريزىوجود داشته است. از لابه لاى تاريخ، با اين كه پرده تقيّه روى صفحات آن كشيده شده، به خوبى قابل كشف است كه امامان (عليهم السلام) با چه همّت و تلاش وافرى كوشيده اند اسلام حقيقى را زنده نگه دارند. آنان حتّى يارانشان را به روستاهاى ايران، در مناطق فارس و طبرستان و مرو (افغانستان كنونى) و جاهاى ديگر مى‌فرستادند تا حقايق اسلام را براى مردمى كه تشنه حقيقت هستند، بيان كنند. در هر