معارف بوک

انسان مى تواند سخن بگويد؛ «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ» «1» در يك جا سخنى با انسان گفته نمى شود؛ «لا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ» «2»* ولى در جاى ديگر، خداوند مى فرمايد: «هاتُوا بُرْهانَكُمْ»
گرچه بعضى احتمال داده اند كه مراد آيه اين باشد كه خداوند از هر گروه مشرك، يكى از افراد برجسته را به عنوان شاهد و سخنگو بيرون مى كشد و از او مى پرسد: برهان شرك شما چيست؟ ولى با توجّه به روايتى كه در ذيل آيه از امام باقر عليه السلام آمده است «3» مراد اين است كه در هر عصر و زمانى، انسان معصومى (پيامبر يا وصىّ پيامبر) كه به اعمال مردم آگاه باشد، وجود دارد تا در قيامت به عنوان گواه رفتار مردم، شاهد قرار گيرد.
پيام ها:
1- در قيامت، گواهان از خود امّت ها برمى خيزند. «مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً»
2- محاكمات روز قيامت، علنى و حضورى است. «شَهِيداً فَقُلْنا»
3- عقايد و افكار خود را بر اساس برهان و دليلِ محكم تنظيم كنيم. زيرا شرك برهانى ندارد و در آخرت بهانه، خريدارى ندارد. «هاتُوا بُرْهانَكُمْ»
4- مشركان، منطق و برهان ندارند. «هاتُوا بُرْهانَكُمْ»
5- هر نوع كتمانِ حقايق، فقط در دنياست، در آخرت با كنار رفتن پرده ها، حقّ و حقيقت، ظاهر و متجلّى مى شود. «فَعَلِمُوا أَنَّ الْحَقَّ لِلَّهِ»
6- اگر چه مجرمين در قيامت به فكر انكار هستند، ولى حضور گواه، آنان را به بن بست مى كشاند. شَهِيداً ... فَعَلِمُوا أَنَّ الْحَقَّ لِلَّهِ 
7- باطل، رفتنى است. «ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ»