صفحه ٢٤١

حكمت؛ معرفت، طاعت 
حكمت، بينشى است كه در سايه ى معرفت الهى پديد آيد و بر اساس فكر در اسرار هستى و رسيدن به حقّ، نور و تقوا مى توان به آن دست يافت.
امام باقر عليه السلام فرمودند: «حكمت، همان فهم، معرفت و شناخت عميق است، شناختى كه انسان را به بندگى خدا و رهبر آسمانى وا دارد و از گناهان بزرگ دور سازد.
امام صادق عليه السلام فرمودند: رأس حكمت، طاعت خداوند است». «1» راغب در معناى اين واژه مى گويد: «حكمت، رسيدن به حقّ به واسطه علم و عقل است». «2»
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمودند: «من سراى حكمت هستم و علىّ درگاه آن، هركس طالب حكمت است بايد از اين راه وارد شود.»، «انا دار الحكمة و على بابها فمن اراد الحكمة فليأت الباب» «3» در روايات متعدّد، اهل بيت عليهم السلام دروازه و كليد حكمت معرّفى شده اند. «4»
ارزش حكمت 
يكى از وظايف انبيا، آموزش كتاب و حكمت است. «وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ» «5»*
حكمت، همتاى كتاب آسمانى است، و به هر كس حكمت عطا شود، خير كثير داده شده است. «يُؤْتِي الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْراً كَثِيراً» «6»
به گفته ى روايات؛ حكمت، همچون نورى است كه در جان قرار مى گيرد و آثار آن در گفتار و رفتار انسان پيدا مى شود. «7»
حكمت، بينش و بصيرتى است كه اگر در فقير باشد، او را در جامعه از ثروتمند محبوب تر مى كند و اگر در صغير باشد، او را بر بزرگسالان برترى مى بخشد. «8»
حكمت، گمشده ى مؤمن است «9» و در فراگيرى آن به قدرى سفارش شده است كه فرموده اند: همان گونه كه لؤلؤ قيمتى را از ميان زباله بر مى داريد، حكمت را حتّى اگر از