صفحه ٣٣٨

4- قواى مسلح بايد به قدرى منظم باشد كه هيچ كس حقّ خروج از لشكر را بدون مرخصى نداشته باشد. «يَسْتَأْذِنُ فَرِيقٌ مِنْهُمُ النَّبِيَّ»
5- آرامش و امنيّت فكرى و خانوادگى براى رزمنده به قدرى ضرورى است كه منافقان، دغدغه آن را بهانه ترك جبهه خود قرار دادند. «إِنَّ بُيُوتَنا عَوْرَةٌ»
6- كسى كه از خانه و زندگى دل نكند، نمى تواند موفّق باشد. «إِنَّ بُيُوتَنا عَوْرَةٌ»
7- منافق، ترسو و بهانه گير است. (به خاطر نداشتن شهامت، به جاى موضع گيرى صريح، بهانه گيرى مى كند.) «بُيُوتَنا عَوْرَةٌ»
8- دشمن از مذهب، عليه مذهب استفاده مى كند. (بهانه ى منافقان «حفظ ناموس» بود كه يك دستور مذهبى است.) «بُيُوتَنا عَوْرَةٌ»
9- وحى، افكار پليد منافقان را آشكار و آنان را رسوا مى كند. «وَ ما هِيَ بِعَوْرَةٍ إِنْ يُرِيدُونَ إِلَّا فِراراً»

سوره الأحزاب، آيه 14 - 15

وَ لَوْ دُخِلَتْ عَلَيْهِمْ مِنْ أَقْطارِها ثُمَّ سُئِلُوا الْفِتْنَةَ لَآتَوْها وَ ما تَلَبَّثُوا بِها إِلَّا يَسِيراً «14»
و (آن منافقان و بيمار دلان چنان بودند كه) اگر (دشمنان) از اطراف مدينه بر آنان وارد مى شدند و از آنان تقاضاى فتنه گرى مى كردند، به سرعت مى پذيرفتند، و جز مدّت كمى درنگ نمى كردند.
وَ لَقَدْ كانُوا عاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لا يُوَلُّونَ الْأَدْبارَ وَ كانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْؤُلًا «15»
در حالى كه آنان پيش از اين با خداوند پيمان بسته بودند كه (به دشمن) پشت نكنند؛ و پيمان الهى بازخواست شدنى است.

نكته ها:
فرار نكردن از جبهه و جنگ، «لا يُوَلُّونَ الْأَدْبارَ» از شروط ايمان به خدا و پيامبر است؛