صفحه ٤٥٧

و هرگاه آيات روشن ما بر آنان خوانده شود گويند: جز اين نيست كه اين مرد مى خواهد شما را از آن چه پدرانتان مى پرستيدند باز دارد. و گويند:
اين قرآن جز دروغى بافته شده نيست. و كسانى كه كفر ورزيدند، همين كه حقّ به سراغشان آمد، گفتند: اين، جز يك جادو و سحر روشن چيز ديگرى نيست.

نكته ها:
كلمه «بَيِّناتٍ» جمع «بينة» به دليلى گفته مى شود كه حقّ بودن آن روشن است. و كلمه «إِفْكٌ» به چيزى گفته مى شود كه وارونه شده و از صورت اصلى خود برگشته است.
پيام ها:
1- آيات الهى، روشن است و انكار كفّار به خاطر لجاجت آنهاست. «بَيِّناتٍ»
2- شيوه ى انكار كفّار عبارت است از:
الف: تحقير رهبر. «ما هذا إِلَّا رَجُلٌ»
ب: تهمت. «يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ»
ج: تكيه بر روش پدران و پيشينيان خود. «يَعْبُدُ آباؤُكُمْ»
3- كفّار، با طرح خط فكرى و عملى نياكان گمراه، ديگران را تحريك مى كردند تا در برابر انبيا بايستند. «يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ عَمَّا كانَ يَعْبُدُ آباؤُكُمْ»
4- تقليد كوركورانه مانع پيشرفت انسان است. «يَعْبُدُ آباؤُكُمْ»
5- كفّار، هم با پيام مخالفند و هم با پيام آور. «ما هذا إِلَّا رَجُلٌ- ما هذا إِلَّا إِفْكٌ»
6- كفّار، براى موفقيّت خود، از هر نوع تبليغ و تأكيد منفى استفاده مى كنند. «ما هذا إِلَّا رَجُلٌ- ما هذا إِلَّا إِفْكٌ- إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ»
7- يكى از موانع شناخت، كفر است. قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ ... إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ