صفحه ١٥٢

سفيد بپوشد، حاضر نيست در جاى كثيف و آلوده بنشيند.
3. در كنار نماز، معمولًا توصيه به زكات شده است، كه فرد را از منكر بخل و بى تفاوتى در برابر محرومان و جامعه را از منكر فقر كه زمينه ى رويكرد به منكرات است، رها مى سازد.
4. نماز، داراى احكام و دستوراتى است كه رعايت هر يك از آنها انسان را از بسيارى گناهان باز مى دارد، مثلًا:
* شرط حلال بودن مكان و لباس نمازگزار، انسان را از تجاوز به حقوق ديگران باز مى دارد.
* رعايت شرط پاك بودن آب وضو، مكان، لباس و بدن نمازگزار، انسان را از آلودگى و بى مبالاتى دور مى كند.
* شرط اخلاص، انسان را از منكر شرك، ريا و سُمعه باز مى دارد.
* شرط قبله، انسان را از منكر بى هدفى و به هر سو توجّه كردن باز مى دارد.
* ركوع و سجده، انسان را از منكر تكبّر باز مى دارد.
* توجّه به پوشش مناسب در نماز، انسان را از منكر برهنگى و بى حيايى حفظ مى كند.
* توجّه به عدالت امام جماعت، سبب دورى افراد از فسق و خلاف مى شود.
* نماز جماعت، انسان را از گوشه گيرى نابجا نجات مى دهد.
* احكام و شرايط نماز جماعت، بسيارى از ارزش ها را زنده مى كند از جمله: مردمى بودن، جلو نيافتادن از رهبر، عقب نماندن از جامعه، سكوت در برابر سخن حقّ امام جماعت، نظم و انضباط، ارزش گذارى نسبت به انسان هاى با تقوا، دورى از تفرقه، دورى از گرايش هاى مذموم نژادى، اقليمى، سياسى و حضور در صحنه كه ترك هريك از آنها، منكر است.
* لزوم تلاوت سوره حمد در هر نماز، رابطه ى انسان را با آفريننده ى جهان، «رَبِّ الْعالَمِينَ»، با تشكّر، تعبّد و خضوع در برابر او، «إِيَّاكَ نَعْبُدُ» با توكّل و استمداد از او، «إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ»، با توجّه و يادآورى معاد، «مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ» با رهبران معصوم و اولياى الهى، «أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ»، با برائت از رهبران فاسد، «غَيْرِ الْمَغْضُوبِ» و رابطه ى انسان را با ديگر مردم جامعه «نَعْبُدُ و نَسْتَعِينُ» بيان مى كند كه غفلت از هريك از آنها منكر، يا زمينه ساز منكرى بزرگ است.