صفحه ١٤٨

نمى‌كنند، و محيط زيست را آلوده مى‌كنند، براى چيست؟ آن ها سود بيش تر مى‌خواهند. با امر به معروف و نهى از منكر جلو اين گونه اعمال نيز گرفته شده، محيط سالم مى‌شود، و زمين آباد مى‌گردد. «وَيُنْتَصَفُ مِن الاَْعْداء» زمانى كه امر به معروف و نهى از منكر باشد دشمنان هم منصف مى‌شوند، يعنى دشمنان هم به رعايت انصاف وادار مى‌شوند. آن گاه كه صاحبان قدرت اهل امر به معروف و نهى از منكر باشند، ديگر دشمنان جرأت نمى‌كنند اقدام به ظلم كنند، به اين شرط كه امر به معروف و نهى از منكر در جامعه رواج داشته باشد. تنها اين نيست كه يك نفر در موردى به عنوان كارى فردى و مقدس و به قصد اتمام حجت انجام دهد و به آن اكتفا كند. اگر امر به معروف در جامعه رواج داشته باشد، ديگر دشمنان جرأت پيدا نمى‌كنند مؤمنان را مورد هجوم خصمانه خود قرار دهند. و نهايتاً حضرت(عليه السلام) مى‌فرمايند «وَ يَسْتَقيمُ الاَْمْر»، كارها در سايه امر به معروف ونهى از منكر به سامان مى‌رسد. اين همان اصلاح است. مفاسد برطرف مى‌شود، و كارها به سامان مى‌رسد. اين ها نتايج امر به معروف و نهى از منكر است.
امام(عليه السلام) از يك طرف هشدار مى‌دهند كه در آخر الزمان، امر به معروف و نهى از منكر رنگ مى‌بازد، گاهى بعضى از مردم عمل مى‌كنند، اما به شرط اين كه براى آن ها ضررى نداشته باشد؛ ولى عملا امر به معروف و نهى از منكر رواج و رونق خود را از دست مى‌دهد و در جامعه مطرود و منزوى مى‌شود. امام(عليه السلام) هشدار مى‌دهد كه اگر چنين وضعى پيش آمد از عقاب خدا بترسيد. عذابى نازل مى‌شود كه تر و خشك، و بزرگ و كوچك را با هم مى‌سوزاند. از طرفى ديگر حضرت(عليه السلام) بعد از هشدار نصيحت مى‌كنند كه چه بايد كرد كه اين گونه نشود، چنين روزگارى خواهد آمد، شما كه تابع من هستيد، نصيحت هاى مرا ـ يعنى امام باقر(عليه السلام) راـ گوش كنيد. تا به اين بلا مبتلا نشويد.

وظيفه مسلمانان در برابر منكرات
«فَأَنْكِرُوا بِقُلُوبِكُم»، وظيفه اول شما اين است كه اگر كار بدى را در جامعه مى‌بينيد، در دل احساس نفرت و انزجار كنيد، اشمئزاز پيدا كنيد. اگر مى‌بينيد كار خلاف و گناهى در جامعه انجام مى‌گيرد، پيش خود نگوييد كه بله، گناه است، اما گناه بدى هم نيست، درست است كه امروزه فرهنگ سرا درست مى‌كنند، اما بچه ها سرگرمى پيدا مى‌كنند! كمى مشغول مى‌شوند! رقصى فرامى‌گيرند! آوازى ياد مى‌گيرند! در اين زمانه نبايد بچه ها خيلى بى هنر باشند! خوب