صفحه ٢١٤

سرچشمه علوم از اوست

85. یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلاَ یُحِیطُونَ بِشَىْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاءَ
آنچه را در پیش روى آنها [= بندگان] و پشت سرشان است مى داند؛ و کسى از علم او آگاه نمى گردد؛ جز به مقدارى که او بخواهد. (بقره/255)

تفسیر
خداوند آنچه در گذشته و آینده بوده و هست و همچنین آنچه در پیش روى مردم قرار دارد و از آن آگاه است و آنچه در پشت سر آنهاست و از آنان پوشیده و پنهان است همه را مى داند و از همه آگاه است. و به این ترتیب پهنه زمان و مکان همه در پیشگاه علم او روشن است، پس هر کار ـ حتّى شفاعت ـ باید به اذن او باشد.
از این جمله دو نکته دیگر نیز استفاده مى شود: نخست اینکه هیچ کس از خود علمى ندارد و تمام علوم و دانش هاى بشرى از ناحیه خداست. اوست که تدریجاً پرده از اسرار حیرت انگیز جهان