صفحه ١٨٦

حق و وظیفه دو اصل جدا

72. وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِى عَلَیْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ
و براى آنان همانند وظایفى که بر دوش آنهاست حقوق شایسته اى قرار داده شده است. (بقره/228)

تفسیر
این جمله از کلمات عجیب و جالب و جامعى است که فواید بسیارى دربر دارد و به مجموعه حقوق زناشویى اشاره کرده مى گوید: همان طور که براى مردان حقوقى بر عهده زنان گذارده شده، زنان حقوقى بر مردان دارند که آنها موظّف به رعایت آنند، زیرا در اسلام هرگز حق یک طرفه نیست و همیشه به صورت متقابل است.(1)
در اینجا قرآن به یک اصل اساسى اشاره کرده و آن این است که هرجا وظیفه اى وجود دارد در کنار آن «حقّى» هم ثابت است. یعنى هرگز وظیفه از حق جدا نیست؛ مثلاً پدر و مادر وظایفى در برابر فرزندان خود دارند، همین سبب مى شود که حقوقى نیز به گردن آنها داشته باشند.
در آیه مورد بحث اشاره به این حقیقت شد