صفحه ٢٤

مهربان ترین مهربانان

3. الرَّحْمَـنِ الرَّحِیمِ
بخشنده و بخشایشگر است.

تفسیر
«رحمان» اشاره به رحمت عام خداست که شامل دوست و دشمن، مومن و کافر و نیکوکار و بدکار است، ولى «رحیم» اشاره به رحمت خاصّ پروردگار است که ویژه بندگان مطیع و صالح و فرمانبردار است، زیرا آنها به حکم ایمان و عمل صالح، این شایستگى را یافته اند که از رحمت و بخشش و احسان خاصّى که آلودگان و تبهکاران از آن سهمى ندارند بهره مند شوند.(1)
این دو صفت که از مهم ترین اوصاف الهى است در نمازهاى روزانه ما حداقل سى بار تکرار مى شوند.
این در حقیقت درسى است براى همه انسان ها که خود را در زندگى بیش از هر چیز به این اخلاق الهى متخلّق کنند.