صفحه ٢٨

انسان در پیشگاه خدا

5. إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ
(پروردگارا) تنها تو را مى پرستیم و تنها از تو یارى مى جوییم.

تفسیر
این آیه سرآغاز نیازهاى بنده و تقاضاهاى او از خداست. در حقیقت لحن سخن از اینجا عوض مى شود، زیرا آیات قبل حمد و ثناى پروردگار و اظهار ایمان به ذات پاک او و اعتراف به روز قیامت بود، امّا از اینجا گویى بنده با این پایه محکم عقیدتى و معرفت و شناخت پروردگار، خود را در حضور او و در برابر ذات پاکش مى بیند، او را مخاطب ساخته، نخست از عبودیّت خویش در برابر او و سپس از امدادها و کمک هاى او سخن مى گوید: «تنها تو را مى پرستیم و تنها از تو یارى مى جوییم».
به تعبیر دیگر هنگامى که مفاهیم آیات گذشته در جان انسان جاى گیرد و اعماق وجودش به نور اللّه، پرورش دهنده جهانیان روشن مى شود و رحمت عام و خاصّ او و مالکیّتش در روز جزا را