صفحه ٥٢٣

احاطه پيدا كند. «1» سعدى در ترسيم اين مطلب مى گويد:
         اى برتر از خيال و قياس و گمان و وهم             و از آنچه گفته اند و شنيديم و خوانده ايم 
       مجلس تمام گشت و به آخر رسيد عمر             ما همچنان در اوّل وصف تو مانده ايم 

مراد از جمله ى «يُدْرِكُ الْأَبْصارَ»، علم او به ديده هاى انسان است، مانند «سميع» و «بصير» كه به معناى علم او به شنيدنى ها و ديدنى هاست.

پيام ها:
1- خداوند، جسم مادّى نيست. «لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ»
2- هيچ كس از ذات خداوند آگاه نيست. «هُوَ اللَّطِيفُ»
3- هيچ پرده و مانعى جلوى علم خدا را نمى گيرد. «هُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ»
4- با اين كه خدا زشتى هاى ما را مى داند باز به ما لطف دارد. «وَ هُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ»
5- خداوند به همه ى لطائف و رموز هستى آگاه است. «هُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ»

سوره الأنعام، آيه 104

قَدْ جاءَكُمْ بَصائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِيَ فَعَلَيْها وَ ما أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ «104»
همانا از سوى پروردگارتان، مايه هاى بينش و بصيرت، (كتب آسمانى و دلائل روشن) براى شما آمده است. پس هر كه بصيرت يافت، به سود خود اوست و هر كس كورى گزيد، به زيان خويش عمل كرده است و من نگهبان و ضامن (ايمان شما به اجبار) نيستم.

نكته ها:
از آيه ى 95 تا اينجا در معرّفى خدا و انتقاد از شرك بود، اين آيه به منزله ى نتيجه و خلاصه ى آيات گذشته است.