صفحه ٤١٩

6- استهزا شيوه دائمى كفّار است. «كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ»

سوره الأنعام، آيه 11

قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ ثُمَّ انْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ «11»
 (اى پيامبر! به آنان) بگو: در زمين بگرديد، سپس بنگريد كه سرنوشت تكذيب كنندگان چگونه شد؟

نكته ها:
فرمان «سِيرُوا فِي الْأَرْضِ» شش بار در قرآن آمده است. گرچه هدف از دستور سير در زمين عبرت گرفتن و آدم شدن است و كافران هرگز به اين آيه با اين هدف عمل نكرده اند.

پيام ها:
1- سفرهاى علمى وآموزنده وعبرت آور، ستوده و نيكوست. سِيرُوا ... ثُمَّ انْظُرُوا
2- شكست و سقوط مخالفان حقّ، حتمى است، اگر شك داريد، تاريخشان را بخوانيد و با سفر، آثارشان را ببينيد و عبرت بگيريد. سِيرُوا ... ثُمَّ انْظُرُوا
3- عوامل عزّت يا سقوط جوامع، قانونمند است. اگر عواملى مثل انكار و تكذيب حقّ در زمانى سبب هلاكت شد، در زمان هاى ديگر هم سبب مى شود. سِيرُوا ... انْظُرُوا
4- يكى از عوامل سقوط تمدّن ها، تكذيب انبياست. «عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ»
5- جلوه هاى گذرا مهم نيست، پايان كار مهم است. «عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ»