صفحه ٢١٥

5- اگر در گوشه اى از زمين، گنهكاران لجوج بهانه مى گيرند، ولى همه فرشتگان هستى، به نفع تو گواهى مى دهند. «وَ الْمَلائِكَةُ يَشْهَدُونَ»

سوره النساء، آيه 167

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ قَدْ ضَلُّوا ضَلالًا بَعِيداً «167»
قطعاً كسانى كه كافر شدند و (با القاى شبهه و تهمت و تحقير) مردم را از راه خدا باز داشتند، به تحقيق گمراه شدند، گمراهى دور (از نجات).

سوره النساء، آيه 168

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ ظَلَمُوا لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ طَرِيقاً «168»
 همانا كسانى كه كافر شدند و ستم كردند، خداوند بر آن نيست كه آنان را بيامرزد و به راهى هدايتشان كند.

سوره النساء، آيه 169

إِلَّا طَرِيقَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها أَبَداً وَ كانَ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيراً «169»
مگر به راه جهنّم، كه براى هميشه در آن ماندگارند و اين (عذاب و كيفر) بر خداوند آسان است.

نكته ها:
مراد از «ضلال بعيد» گمراهى مضاعف كافران است. كفر، يك گمراهى است و مانع شدن از ايمان ديگران، گمراهى ديگر. كفر يك انحراف است و خود را بر حقّ دانستن، انحرافى بالاتر. كفر، ظلم به خويش است و مانع راه ديگران شدن، ظلم به تاريخ و نسل بشر.
شايد مراد از «ظلم» در آيه ى 168، همان مانع شدن از هدايت ديگران باشد. زيرا چه ظلمى بالاتر از ظلم فكرى و فرهنگى و اعتقادى؟
سخت ترين عذاب ها و بدترين تعبيرات، براى كافرانى بيان شده كه با انواع تبليغات، تهمت ها و تهديدات، مانع رسيدن پيام حقّ به گوش حقّ جويانند. (عدم مغفرت، عدم هدايت، دوزخى شدن و جهنّم ابدى)