صفحه ٣٧٥

سوره المائدة، آيه 96

أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَ طَعامُهُ مَتاعاً لَكُمْ وَ لِلسَّيَّارَةِ وَ حُرِّمَ عَلَيْكُمْ صَيْدُ الْبَرِّ ما دُمْتُمْ حُرُماً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ «96»
 (البتّه) شكار دريا و خوراك آن براى شما حلال شد و توشه اى براى شما و كاروانيان است، ولى تا وقتى مُحرم هستيد، صيد صحرايى بر شما حرام است. و از خداوندى كه به سوى او محشور مى شويد، پروا كنيد.

نكته ها:
تفسير مجمع البيان وبرخى تفاسير ديگر و كتب فقهى، از اين آيه استفاده كرده اند كه در حال احرام، صيد حيوانات دريايى و مصرف آن حلال است، امّا حيوانات صحرايى، شكار و مصرفشان حرام است.
البتّه مراد از حيوان دريايى، آبزيان و حيواناتى است كه در آب زندگى مى كنند، گرچه در رودخانه باشد.
امام صادق عليه السلام درباره ى «وَ طَعامُهُ مَتاعاً لَكُمْ وَ لِلسَّيَّارَةِ» فرمودند: «مقصود ماهى نمك زده اى است كه مى خورند». «1» (كه براى مدّت طولانى و در سفرها به وسيله ى نمك زدن مانع فاسد شدن آن مى شدند.)

پيام ها:
1- براى افراد محرم، همه ى راه ها بسته نيست. (خداوند در كنار منع شكار صحرايى، شكار دريايى را جايز دانسته است.) أُحِلَّ ... حُرِّمَ 
2- شكار آنگاه حلال است كه براى تغذيه باشد، نه تفريح و لغو. «مَتاعاً لَكُمْ»
3- فرآورده هاى دريايى و منافع آن، تنها مخصوص ساحل نشينان نيست. «مَتاعاً لَكُمْ وَ لِلسَّيَّارَةِ»
4- ساحل نشينان، در بهره گيرى از دريا اولويّت دارند. «لَكُمْ وَ لِلسَّيَّارَةِ» (كلمه ى