صفحه ٢٣٤

و فطرت پاک خدادادى است.
در توضیح این سخن باید گفت: در نظر ابتدایى انفاق و بذل مال چیزى جز «کم کردن» مال نیست و این همان نظر کوته بینانه شیطانى است، ولى با دقّت و دید وسیع مى بینیم که انفاق ضامن بقاى اجتماع و تحکیم عدالت اجتماعى و سبب کم کردن فاصله طبقاتى و پیشرفت عمومى است و مسلّماً با پیشرفت اجتماع کسانى که در آن اجتماع زندگى مى کنند نیز در رفاه و آسایش خواهند بود و این همان نظر واقع بینانه الهى است.
قرآن به این وسیله به مسلمانان توجّه مى دهد که انفاق اگر به ظاهر چیزى از شما کم مى کند در واقع چیزهایى بر سرمایه شما مى افزاید، هم از نظر معنوى و هم از نظر مادّى.
در دنیاى امروز که نتیجه واثر اختلافات طبقاتى و پایمال شدن ثروت ها به خاطر به هم خوردن تعادل تقسیم ثروت به روشنى به چشم مى خورد درک معناى آیه فوق چندان مشکل نیست.
در تفسیر مجمع البیان از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که هنگام انفاق دو چیز از طرف خداست و دو چیز از ناحیه شیطان: آنچه از جانب خداست یکى آمرزش گناهان و دیگرى وسعت و افزونى اموال و آنچه از طرف شیطان است یکى وعده فقر و تهیدستى و دیگرى امر به فحشاست.
جالب توجّه اینکه از امیرمومنان على (علیه السلام) نقل شده که فرمود: