صفحه ٢٧

نمونه ضعیفى از مالکیّت حقیقى را در خودمان نسبت به اعضاى پیکرمان مى توانیم پیدا کنیم. ما مالک چشم و گوش و قلب و اعصاب خود هستیم، نه به معنى مالکیّت اعتبارى، بلکه نوعى مالکیّت حقیقى که از ارتباط و پیوند سرچشمه مى گیرد.(1)
اعتقاد به روز رستاخیز و ایمان به آن دادگاه بزرگ که همه چیز در آن دقیقاً محاسبه مى شود، اثر فوق العاده نیرومندى در کنترل انسان در برابر اعمال نادرست و ناشایست دارد و یکى از علل جلوگیرى کردن نماز از فحشا و منکرات همین است که نماز، انسان را هم به یاد مبدئى مى اندازد که از همه کار او باخبر است و هم به یاد دادگاه بزرگ عدل خدا.
امّا کلمه «یوم الدّین» در قرآن به معنى قیامت آمده و اینکه آن روز روز دین معرّفى شده، براى این است که آن روز روز جزاست و «دین» در لغت به معنى جزاست. و روشن ترین برنامه اى که در قیامت اجرا مى شود همین برنامه جزا و کیفر و پاداش است. در آن روز پرده از روى کارها کنار مى رود و اعمال همه دقیقاً محاسبه مى شود و هر کس جزاى اعمال خود را اعمّ از خوب و بد مى بیند.
در حدیثى از امام صادق (علیه السلام) مى خوانیم که فرمود: «یوم الدّین روز حساب است».(2)

***