صفحه ٦٢

در روايت داريم كه‏ «مَنْ أَكْثَرَ ذِكْرَ الْمَوْتِ رَضِيَ بِالْيَسِيرِ وَ هَانَ عَلَيْهِ مِنَ الْأُمُورِ الْكَثِيرَة» «1» هركس بسيار به ياد مرگ باشد به اندك چيزى خوشنود مى‏شود و بيشترِ مشكلات زندگى بر او آسان مى گردد. بر همين مبنا است كه ياد مرگ انسان را گرفتار پيچيدگى هاى زندگى نمى كند.
در اسلام توصيه شده است كه بايد مواظب باشيم ياد مرگ از جامعه بيرون نرود تا تمام تلاش آدميان در رابطه با قيامتشان باشد و اين همان معناى «قربة الي الله» بودنِ كارها است و امام صادق (ع) در همين رابطه مى فرمايند: «مَنْ اكْثَرَ ذِكْرَ الْمَوْتِ احَبَّهُ اللّهُ»؛ «2» هر كس زياد به ياد مرگ باشد خدا او را دوست خواهد داشت، چون ياد مرگ موجب قرب الهى مى شود.

تنها موجودِ مرگ انديش‏
تنها موجودى كه مرگ خود را مى فهمد انسان است، حيوانات، غريزه ى فرار از خطر دارند، ولى مرگ را نمى فهمند، انسان تنها موجودى است كه مى تواند مرگ خود را تصور كند و حتى اگر بصير و عميق شود مى تواند بعد از