صفحه ٩٥

گرچه جمعیت شما زیاد است ولى چون روحیه شما تنزل پیدا كرده است و این ضعف اراده توان رزمى شما را از ده برابر به دو برابر كاهش داده است، ولى باز هم به خاطر ایمان باید دو برابر كافران قدرت داشته باشید. لااقل صد نفر بر دویست نفر باید پیروز باشید. «ماة صابرة یغلبوا مأتین» و هزار نفر بر دو هزار نفر باید غالب و پیروز شوید. «الف یغلبوا الفین».
 آرى در مدیریت گاهى باید به دلیل تغییر شرایط و روحیه مخاطب آئین نامه تغییر یابد و این تغییر قانون كه بر اثر كاهش یا افزایش ایمان است به دست خداوند است «خفف اللّه عنكم»

 امان دادن به دشمن
در سال هشتم هجرى پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله ارتشى از مدینه بسیج نمود و مكه را فتح كرد. بت ها را درهم كوبید، اما سخت ترین دشمنان خود را عفو نمود، حتى زن كافرى را كه با تهیّه غذاى مسموم، توطئه قتل رسول خداصلى الله علیه وآله را چیده بود بخشید.
 یكى از سران بت پرست به نام صفوان كه از قبیله بنى امیه بود به شهر جدّه كه در چند فرسخى مكه است فرار كرد، برخى نزد رسول خدا آمدند و براى او امان نامه اى درخواست كردند، پیامبر صلى الله علیه وآله عمّامه خود را براى او فرستاد تا با این نشانه در امان باشد و به مكه وارد شود. صفوان از جدّه برگشت و خدمت پیامبر صلى الله علیه وآله رسید و گفت: دو ماه به من مهلت دهید تا فكر كنم. پیامبر چهار ماه به او مهلت داد. صفوان كه