معارف بوک

سیره پیامبر با افراد پشیمان
قرآن در آیه 159 سوره آل عمران مى فرماید:
 «فَبَِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظّاً غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّواْ مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِى الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِینَ»
 (اى رسول ما!) به خاطر رحمتى از جانب خدا (كه شامل حال تو شده،) با مردم مهربان گشته اى و اگر خشن و سنگدل بودى، (مردم) از دور تو پراكنده مى شدند. پس از (تقصیر) آنان درگذر و براى آنها طلب آمرزش كن و در امور با آنان مشورت نما، پس هنگامى كه تصمیم گرفتى (قاطع باش و) بر خداوند توكّل كن. براستى كه خداوند توكّل كنندگان رادوست مى دارد.
 كسانى كه شكست مسلمین در جنگ احد را به خاطر فرار خود دانستند و در آتش افسوس مى سوختند، اطراف پیامبر را گرفته عذرخواهى مى نمودند. فرمان آمد كه:
 1- نسبت به ظلمى كه به تو كرده اند، عفو كن «فاعف عنهم» آرى، نظام حكومتى اسلام بر مبناى محبت و نرمش بنا نهاده شده و افراد خشن و سخت گیر نمى توانند مردم دارى كنند.
 2- براى گناهى كه نسبت به خدا مرتكب شده اند، طلب آمرزش كن «واستغفر لهم».