صفحه ١٢٨

اعراض و بایكوت
سیره پیامبر اسلام طبق دستور قرآن این بود كه در مواردى اعراض مى كرد و افراد یا گروه ها یا مجالس را به اصطلاح بایكوت مى كرد و در جامعه آنان را تحقیر و منزوى مى نمود و در روایات نیز این مسئله بسیار به چشم مى خورد.
 در آیه 68 سوره انعام مى خوانیم: هرگاه كسانى را دیدى كه در آیات ما (به قصد تخطئه نه فهم حقیقت) كنجكاوى و گفتگو دارند، از آنان روى برگردان «فاعرض عنهم» تا مسیر سخن عوض و وارد بحث دیگرى شوند. نظیر این آیه را در سوره نساء آیه 140 نیز مى خوانیم: كه اگر شنیدید آیات خداوند مورد كفر و استهزاء قرار گرفته است با آنان ننشینید تا در موضوع دیگرى بحث كنند.
 به هر حال اعراض از بدى ها و مبارزه منفى با زشتكاران یكى از شیوه هاى نهى از منكر و نشانه غیرت و تعهد و دلسوزى مكتبى است. انسان نباید در جامعه فاسد هضم شود بلكه باید جامعه را عوض كند و اگر نتوانست، با خروج از مجلس یا هجرت از منطقه، كار باطل را محكوم كند. در حدیث مى خوانیم نشستن با اشرار سبب سوءظن به خوبان مى شود.
 نمونه دیگر بایكوت را در آیه 4 سوره نور مى خوانیم كه كسانى كه نسبت زنا به زنان پاكدامن و شوهردار مى دهند و چهار شاهد نمى آورند، پس هشتاد تازیانه به آنان بزنید و گواهى آنان را هرگز نپذیرید «لَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا» از اعتبار انداختن گواهى افراد نوعى