صفحه ١٦٥

بانک ها داده مى شود و مدت ندارد و به اصطلاح «دین مُطالَبْ» است; مثل اینکه شما یکصد هزار تومان به کسى قرض بدهید و شرط کنید که هر زمان، هر مقدار آن را خواستم، به من برگردانید، مطابق این احتمال، حساب جارى نوعى وام بدون مدت معلوم است.
سؤال: تقاضاى وام باید از طرف وام گیرنده باشد نه وام دهنده و اینجا عکس است، پس این وام نیست.
جواب: درست است که اغلب تقاضاى وام از ناحیه وام گیرنده است، ولى این مسأله کلى و عمومى نیست، بلکه گاهى هم تقاضاى قرض دادن از ناحیه وام دهنده است، همانطور که در مسأله پنجم از مسائل ربا شرح آن گذشت; یعنى صاحب پول مشکلى دارد که به وسیله وام دادن برطرف مى شود، مثل اینکه خودش قادر به حفظ مالش نیست، وام مى دهد تا محفوظ بماند; بنابراین، این مسأله مشکلى ایجاد نمى کند. ولى در عرف عام و برداشت عمومى مردم تعبیر به قرض نمى کنند بلکه مى گویند: پول را به بانک سپردیم یا به حساب جارى ریختیم. این کار اگر چه شبیه به وام است (چون وام مالى است که به دیگرى داده مى شود که او مصرف کند و بعداً مثل آن را پس دهد) و بانک هم همین کار را مى کند، ولى با این حال در اذهان عمومى حساب جارى به امانت گذاردن شبیه تر است تا به وام دادن.