صفحه ٦٨

 است. «اولئك هم الرّاشدون»
 17- كسانى كه از كفر، فسق و عصیان تنفّرى ندارند، رشد معنوى ندارند. «كَرّهَ... اولئك هم الرّاشدون»
 18- نعمت تنها نعمت‏هاى مادّى نیست، از نعمت‏هاى بزرگ الهى، دوست داشتن ایمان و بیزارى از كفر، فسق و عصیان است. «حَبّبَ... كَرّهَ... فَضلاً من اللَّه و نِعمة»
 19- گرایش قلبى به ایمان، لطف الهى است. «حَبّبَ الیكم الایمان... فَضلاً من اللّه و نعمة»
 
 رابطه ایمان و علم‏
 حساب ایمان از علم جداست، ایمان برتر و فراتر از علم است، زیرا ایمان از مقوله محبّت است، چنانكه حساب ولایت از حساب رئیس، حاكم، شاه و سلطان جداست و همان گونه كه حساب خمس و زكات از مالیات جداست.
 توضیح آنكه انسان مؤمن به بسیارى از چیزها علم دارد، ولى به آنها عشق نمى‏ ورزد. مثلاً به ارتفاع كوهها و عمق اقیانوس‏ها و تاریخ حكومت پادشاهان و هزاران مسئله دیگر علم دارد و یا به بسیارى از آمار و ارقام آگاه است، ولى به آنها عشق نمى‏ ورزد، لكن آنجا كه پاى خدا، اعتقاد و ایمان در كار است، به آن عشق مى‏ ورزد و این عشق و ایمان هدیه الهى است كه در درون انسان قرار داده شده است. بنابراین كفّار در حقیقت با كفر و لجاجت، فطرت خود را تغییر