صفحه ٩٢

 اسلام اجازه مى‏دهد كه وصیّت ترك شود تا میان مردم صلح و صفا حاكم باشد. «فَمَن خافَ مِن مُوصٍ جُنُفاً اَو اِثماً فَأصلح بینهم فلا اِثمَ علیه»(178)
 5 - با اینكه خون مسلمان محترم است، امّا اگر بعضى از مسلمانان دست به تجاوز و آشوب زدند، اسلام براى برقرارى صلح و امنیّت اجازه كشتن آن یاغیان آشوبگر را داده است. «فقاتلوا الّتى تَبغى»(179)
 
 موانع صلح وآشتى‏
 در قرآن و روایات، موانعى براى صلح و آشتى معرفى شده است از جمله:
 1- شیطان. قرآن مى‏فرماید: «ادخلوا فى السِّلم كافّة و لا تتّبعوا خطوات الشیطان»(180) یعنى همه در صلح و صفا وارد شوید و از شیطان پیروى نكنید. و در جاى دیگر مى‏ فرماید: «انّما یُرید الشّیطان اَن یُوقع بینكم العَداوةَ و البَغضاء»(181)؛ شیطان براى شما دشمنى و كینه را اراده كرده است.
 2- مال‏دوستى و بخل. «و الصّلح خَیر و اُحضِرَتِ الاَنفس الشُّحّ»(182)؛ صلح بهتر است، گرچه مردم حرص و بخل مى ‏ورزند.
 3- تكبّر و غرور نیز گاهى مانع برقرارى اصلاح و آشتى است.