صفحه ٣٦

 كفّاره گویند.
 با توجّه به این دو مثال مى‏گوییم: مسائل معنوى و رفتار انسان نیز در یكدیگر اثر مى‏ كند. به چند نمونه قرآنى توجّه كنید:
 1- كفر و ارتداد و بستن راه خدا بر مردم و ستیز با رسول خدا، سبب تباهى اعمال است.(50)
 2- كسانى كه پیرو كارهایى هستند كه خدا را به غضب مى‏ آورد و از كارهایى كه خدا را راضى مى ‏كند تنفّر دارند، اعمالشان تباه است.(51)
 3- شرك و نفاق، دنیاطلبى، كشتن انبیا و عدالت‏خواهان، سبب نابودى اعمال است.(52)
 4- منّت گذاشتن بر كسى كه به او كمكى كرده‏ ایم، سبب باطل شدن عمل است.(53)
 5 - ریا و عُجب، عبادات انسان را از بین مى‏برد.

 حبط و تباهى اعمال در روایات‏
 اكنون به سراغ روایات مى ‏رویم تا ببینیم چه كار و عملى سبب تباهى كارهاى خوب انسان مى‏شود. در اینجا نیز مسائل اعتقادى، عبادى، خانوادگى، اجتماعى، سیاسى و روانى، سبب نابودى اعمال معرفى شده است كه ما به هر