صفحه ٧٦

 آن جا که باید به طور دقیق در اوقات خاصّى انجام شود، انضباط و وقت شناسى را به انسان مى آموزد، و انسان را به سحرخیزى که رمز پیروزى بسیارى از مردان موفّق جهان است عادت مى دهد.
مى دانیم بهتر است نماز به جماعت گذارده شود و همه در یک صف بدون هیچ گونه امتیازى در پیشگاه خدا بایستند، و این مراسم مهیّج معنوى را انجام دهند، به همین دلیل مى توان گفت: نماز جماعت درسى از مساوات، برادرى، برابرى، هم آهنگى و اتّحاد است.

    روزه
«روزه» یکى دیگر از عبادات اسلامى است که از نظر اخلاقى «درس مقاومت و پایمردى، تسلّط بر خویشتن و کنترل هوس هاى سرکش» را به انسان مى آموزد.
از نظر اجتماعى «انسان را به فکر گرسنگان و محرومان» و همدردى با آنان مى اندازد، علاوه بر اینها «اثرات بهداشتى و درمانى» آن از نظر شستشو و خانه تکانى بدن از موادّ زاید مصرف نشده غذایى که به طور معمول به صورت چربى هاى مزاحم و اضافه وزن در مى آید و عامل بسیارى از ناراحتى هاى جسمى مى گردد، قابل انکار نیست، و به همین دلیل روزه یکى از عوامل مهم پیشگیرى یا درمانى در برابر بسیارى از بیمارى ها محسوب مى گردد.

    حج
تشکیل کنگره عظیم جهانى مسلمانان یکى دیگر از شاهکارهاى