صفحه ١٥

با توجه به توضيحاتي که در زمينه مفهوم امر به معروف و نهي از منکر ذکر گرديد، مي‌توان گفت که امر به معروف و نهي از منکر در نگاهي کلي‌تر عبارت است از هرگونه تلاشي که به‌منظور اثر گذاشتن بر ديگري صورت مي‏گيرد تا وي را به انجام کار واجبي وادارد، يا از کار حرامي باز دارد.

 اهميت و جايگاه امر به معروف و نهي از منکر
اسلام ملاک وحدت در جامعه اسلامي را ايمان به خدا مي‌داند و از‌این‌روی بر افرادي که با اين ملاک وحدت در جامعه حضور دارند، به گونه خاصی حساس است. اين حساسيت به‌قدري است که هر فردي را در برابر فرد ديگر مسئول قرار داده است تا همگان به نقشي که در تشکيل جامعه دارند توجه کنند و به اين وحدت خدشه وارد نشود. امر به معروف و نهي از منکر در اسلام چنين ماهيتي دارد و از‌این‌روی براي فرد مسلمان، این مفهوم بامعناست؛ اما در جامعه و فرهنگ غربي اصلاً چنين مفهومي مورد توجه نيست. در آن جوامع، حداکثر، دولت، آن هم به‌حد ضرورت که نيازهاي جامعه را تأمين کند، مسئولیت دارد، و ديگر به هيچ مسئوليتي براي افراد در برابر يکديگر معتقد نيستند. بالاتر از اين، آنان بر اين اعتقادند که حتي فرد حق ندارد در زندگي فردي ديگران ـ يعني هر آنچه ضرر محسوسي براي ديگران ندارد ـ دخالت کند؛ بنابراين در ذهنيت فرهنگ غربي، نه‌تنها امر به معروف و نهي از منکر، ارزش مثبت ندارد بلکه امري منفي قلمداد مي‌شود؛ يعني آنچه در فرهنگ