4- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ سَأَلْتُ الرِّضَا علیه السلام قُلْتُ لَهُ الْجَاحِدُ مِنْكُمْ وَ مِنْ غَيْرِكُمْ سَوَاءٌ فَقَالَ الْجَاحِدُ مِنَّا لَهُ ذَنْبَانِ وَ الْمُحْسِنُ لَهُ حَسَنَتَانِ.
بَابُ مَا يَجِبُ عَلَى النَّاسِ عِنْدَ مُضِيِّ الْإِمَامِ
1- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ شُعَيْبٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام إِذَا حَدَثَ عَلَى الْإِمَامِ حَدَثٌ كَيْفَ يَصْنَعُ النَّاسُ قَالَ أَيْنَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَ لِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ قَالَ هُمْ فِي عُذْرٍ مَا دَامُوا فِي الطَّلَبِ وَ هَؤُلَاءِ الَّذِينَ يَنْتَظِرُونَهُمْ فِي عُذْرٍ
برادران يوسف بيادم افتاد «فعرفهم و هم له منكرون 58 سوره 12» يوسف آنها را شناخت و آنها يوسف را منكر بودند (نشناختند).
شرح - فرق منكر و جاحد اين است كه: منكر در برابر عارف و عالم بكار مى رود يعنى كسيكه چيزى را نشناخته و ندانسته است چنانچه آيه سوره يوسف كه بياد ابوالحسن افتاد، شاهد آن است. اما جاحد كسى است كه مطلبى را فهميده و دانسته رد كند و نپذيرد، (9) از اينجهت امام عليه السلام فرمود: نسبت به بنى هاشم كه امام را نمى پذيرند، بايد جاحد گفت نه منكر، زيرا امام از خداندان خود آنهاست و او را خوب مى شناسند اگر كسى از آنها امام را نپذيرد، بواسطه حسد و اغراض دنيوى ديگر است و عذاب و عقاب او از ديگران بيشتر باشد، زيرا خدا حجت را براى او كاملتر و تمامتر كرده كه از آن خاندانش قرار داده است و نيز ناسپاسى ايشان از اين نعمت و منت بزرگ خداوند زشت تر و شديدتر است و يا بجهت اين است كه گناه و خطا از اشراف زشت تر و ناپسنده تر است و لذا خدا لغزشهائى را بر پيغمبران مى گيرد و از آنها مؤاخذه مى كند كه از ديگران در گذشته و بخشيده مى دارد.
4- ابن ابى نصر گويد: بحضرت رضا عليه السلام عرضكردم: آنكه جاحد (امر امامت) باشد از خاندان شما با ديگران برابر است؟ فرمود: براى جاحد از خاندان ما دو گناه و براى نيكوكار دو ثوابست.
آنچه هنگام درگذشت امام بر مردم واجبست
1- يعقوب بن شعيب گويد: بامام صادق عليه السلام عرضكردم: چون براى امام پيش آمدى كند (وفات نمايد) مردم چه كنند؟ فرمود: قول خداى عزوجل كجاست كه مى فرمايد. «چرا از هر گروه از مؤمنين دسته ئى سفر نكنند تا درباره دين، دانش آموزند و چون بازگشتند، قوم خويش را بيم دهند،