منطقه ى عملياتى جنگ بدر است كه مسلمانان نزديكتر از كفار به مدينه بوده اند يا آنها در منطقه اى پايين تر و پست تر و دشمنان در بلندى و ارتفاع بوده اند.
در جنگ بدر، كفّار نه تنها از نظر سلاح و تعداد نفرات و آمادگى روحى و جسمى برترى داشتند، بلكه از نظر منطقه ى استقرار نيرو نيز برتر بودند و مى توانستند از كنار درياى احمر، راهى براى فرار پيدا كنند، ولى خداوند مسلمانان را كه تنها به قصد مصادره ى اموال كفّار آمده بودند، با آنان روبرو ساخت و چاره اى جز درگيرى نبود و تنها لطف خدا مسلمانان را به پيروزى رساند.
سيماى جنگ بدر
ترسيمى از جنگ بدر، در آيات ابتداى سوره تااينجا، امدادهاى الهى را بهتر نشان مى دهد:
1. در جنگ بدر شما به فكر مصادره ى اموال بوديد و آمادگى جنگى نداشتيد. «تَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ» «آيه 7»
2. جنگ كه پيش آمد، بعضى ناراحت بوديد. «فَرِيقاً مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكارِهُونَ» «آيه ى 5»
3. برخى از مرگ مى ترسيديد. «كَأَنَّما يُساقُونَ إِلَى الْمَوْتِ» «آيه ى 6»
4. پريشان بوديد و استغاثه مى كرديد. «تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ» «آيه ى 9»
5. براى تطهير از ناپاكى ها و سفت شدن زمين ريگ زار، باران فرستاديم. «آيه ى 11»
6. اطاعت كامل از فرماندهى نداشتيد. «قالُوا سَمِعْنا وَ هُمْ لا يَسْمَعُونَ» «آيه ى 21»
7. برخى از شما قبلًا خيانت كرده بودند. (مانند ابولبابه) «آيه ى 27»
8. رهبرتان در معرض تهديدها و توطئه ها بود. «يَمْكُرُ بِكَ» «آيه ى 30»
9. اگر كار به اختيار شما مى بود، با اين همه مشكلات، به توافق نمى رسيديد. «لَاخْتَلَفْتُمْ»
و نمونه هاى ديگر كه همه نشان مى دهد پيش آمد جنگ بدر، يك طرح الهى براى نمايش قدرت مسلمانان و ضربه زدن به روحيّه ى كفّار و مشركان بوده است.
به همين دليل در آيه ى قبل، روز جنگ بدر، «روز فرقان» ناميده شد، زيرا آنقدر امدادهاى غيبى نازل شد كه حقّ و حقيقت براى همه روشن شد و با اين وصف، هركس بى توجّهى كرد، از روى عناد و لجاجت بود. «لِيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَنْ بَيِّنَةٍ»