جان و دل او نقش مى بندد وبه صورت خصلت و ملكه ى او در مى آيد و ديگر پذيراى هيچ هدايتى نمى شود، البتّه اين تأثير و تأثّر را خداوند كه سبب ساز و سبب سوز است چنين قرار داده، بنابراين انسان با اراده ى خود، خودش را به اين مرحله رسانده است. «1»
پيام ها:
1- افراد غافل، نيازمند تنبيه و مستحقّ توبيخ هستند. أَ وَ لَمْ يَهْدِ لِلَّذِينَ يَرِثُونَ ...
گروهى كه به قدرت مى رسند، بايد از كارنامه دولت هاى پيشين آگاه باشند و از تجربيّات تلخ و شيرين آنان استفاده كنند.
2- كيفرهاى الهى به خاطر گناهان انسان است. «بِذُنُوبِهِمْ» گناه، مقدّمه ى مُهر خوردن بر دل و مانع درك صحيح و سبب سلب توفيق از انسان است.
3- درك نكردن حقايق دينى، از كيفرهاى الهى است. «نَطْبَعُ عَلى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا يَسْمَعُونَ»
4- قوانين حاكم بر تاريخ، ثابت است. از اين رو تاريخ گذشتگان، مى تواند راهنماى عمل آيندگان باشد. (كلّ آيه)
سوره الأعراف، آيه 101
تِلْكَ الْقُرى نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْبائِها وَ لَقَدْ جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَما كانُوا لِيُؤْمِنُوا بِما كَذَّبُوا مِنْ قَبْلُ كَذلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلى قُلُوبِ الْكافِرِينَ «101»
آن آبادى هايى است كه گوشه اى از اخبار آنها را بر تو بازگو مى كنيم، همانا پيامبرانشان همراه با معجزات و دلائل روشن به سراغ آنان آمدند، امّا آنان بر آن نبودند كه به آنچه از قبل تكذيب كرده بودند، ايمان بياورند.
اين گونه خداوند بر دلهاى كافران مُهر مى زند.