معارف بوک

تاریخ، آئینه عبرت است.
قرآن در آیات متعدّد توجه به تاریخ را سفارش فرموده است، از جمله:
(لَقَدْ کٰانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَهٌ لِأُولِی الْأَلْبٰابِ)(1) ،(قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کٰانَ عٰاقِبَهُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلُ کٰانَ أَکْثَرُهُمْ مُشْرِکِینَ)(2)
از ناکامی ها و شکست ها عبرت بگیریم، زیرا هر ضرری می تواند تجربه را زیاد کند.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی شود. «إِنَّ الْمُومِنَ لا یُلْدَغُ مِنْ جُحْرٍ مَرَّتَیْنِ»(3)
ناپلئون می گوید: آنقدر شکست خوردم تا شکست دادن را یاد گرفتم.
مهم ترین کار این است که در وقت شکست، روح شکست نخورد، بلکه استقامتش بیشتر و خوشحال باشد که راه شکست تازه ای فراگرفته است.
در جنگ احد در اثر یک نافرمانی مسلمانان شکست خوردند، امّا فتوحات بعدی نشانه درس گرفتن از این شکست بود.

4. توجّه به نتایج کار
یکی از اموری که آدمی را برمی انگیزاند، توجه به آینده است.
در قرآن کریم تعابیری همچون «وَ الْعٰاقِبَهُ لِلْمُتَّقِینَ» اشاره به آینده نگری و توجه به آخر کار است. امید به آینده ی روشن، دردها و رنج ها را تسکین داده و اراده ی فرد را تحریک می کند.
گاهی بی عدالتی ها و بی حرمتی ها ممکن است انسان را به ورطه ی بی تفاوتی بکشاند و فرد را بی انگیزه کند و بگوید: برای چه کسی کار کنم؟