صفحه ٦٢

زیبایی، محصول نظم و تناسب در اشیا می باشد. خداوند در آفرینش جهان همه چیز را به اندازه و با نظم آفریده است؛(إِنّٰا کُلَّ شَیْ ءٍ خَلَقْنٰاهُ بِقَدَرٍ)(1) و آسمان را برافراشت و میزان و معیار قرار داد.(وَ السَّمٰاءَ رَفَعَهٰا وَ وَضَعَ الْمِیزٰانَ)(2) شب و روز و خورشید و ماه هرکدام را در جای خود قرار داد و رشد و تعالی انسان را در پرتو نظم و برنامه تعریف کرد.
اسلام عزیز عبادات را در قالب نظم خاصی تنظیم فرموده است. نماز در وقت هایی خاص، روزه در ماهی خاص، حج در موسمی خاص، نماز قبل از وقت باطل و نماز اول وقت بهترین است و نماز با تأخیر مشمول کسری ثواب است و نماز بعد از وقت مجازات دارد.
نظم در زندگی افراد، خوشایند ناظران است و انگیزه عمل را در آنان تقویت می کند.
بزرگی گفته است: برنامه ریزی، وقت انسان را زیاد می کند.
در حقیقت نظم و برنامه ریزی در هر کاری، بهره وری را بالا می برد.

2. نظارت و کنترل
داشتن سازمان و تشکیلات و به ویژه توجه به حضور و غیاب افراد و نظارت و پیگیری، انگیزه را در افراد زیاد می کند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله هرگاه نماز صبح می خواندند، با نگاهشان جمعیت را حضور و غیاب می کرد و اگر کسی غایب بود، دلیلش را جویا می شد، اگر مسافرت بود برایش دعا می کرد و اگر بیمار بود به عیادتش می رفت.
به هر حال همین که مردم می دانستند توجه و نظارتی در کار است، برای