خار کِشتى ثمرت خار دهد *** خار جز خار کجا بار دهد؟
در زمین دل خود کشتى خار *** خار بار آمد و دادت آزار
آرى، چیزى نمى گذرد که این پندارها همچون ساختمان فرسوده موریانه خورده اى فرو مى ریزد، ویا همچون حباب هایى بر سطح آب محو مى شود، و یا مانند خواب و خیالى با بیدار شدن پایان مى گیرد و چهره عبوس واقعیت هاى شوم که ثمره اعمال نادرست خود انسان است ظاهر مى شود، و طعم تلخ پیامدهایى را که محصول اعمال نسنجیده و خام است، خواهد چشید.
آرى، این حکم قانون هستى است که با قدرت هر چه تمام تر بر سراسر تاریخ بشر حکومت کرده و مى کند که خطاکاران را از نتایج اعمالشان با خبر مى سازد. شهد زندگى را در کامشان شرنگ و رؤیاهاى شیرین را به کابوسى وحشتناک مبدل مى سازد.
بانوى اسلام(علیها السلام) در چهارمین فراز از خطبه اش بر همین معنا تکیه مى کند و به آنها گوشزد مى فرماید که:
شتر خلافت بعد از انحراف از مسیر، بزودى باردار مى شود و نوزاد عجیب الخلقه خود را بر زمین مى نهد، آن گاه به جاى آن که شیر گوارا و لبن سائغ آن را بنوشید، کاسه هاى مملو از خون تازه به شما تحویل خواهد داد، و جام دل شما را مملوّ از این خون مى سازد! و به جاى شیر شیرین، زهر جانگداز در کامتان فرو خواهد ریخت.
یعنى کم کم نوبت به ستمگران تاریخ و فرزندان و نواده هاى «ابوسفیان» و «حجّاج ها» و «ابن اشعث ها» و بدتر از آنها مى رسد که