صفحه ٢١٥

 خوشبختى انسانها نيست; بلكه تكنولوژى پيشرفته تنها در صورتى ضامن نيكبختى و سعادت است كه زير چتر يك سلسله اصول معنوى و انسانى استقرار يابد و الاّ ـ همان گونه كه بارها ديده ايم ـ بلا آفرين خواهد بود و مايه ويرانگرى است.
   مردم جهان بايد دريابند صنايع اگر به صورت بتى در آيند برحجم مشكلات كنونى افزوده خواهد شد و به ابعاد ويرانى و ضايعات جنگها وسعت مى بخشد; بلكه بايد به شكل ابزارى در آيند تحت كنترل انسانهاى شايسته.
   بالاخره مردم جهان بايد تشنه شوند و تا تشنه نشوند به سراغ چشمه هاى آب نمى روند.
   و به تعبير ديگر، تا در مردم جهان تقاضائى نباشد، عرضه هر نوع برنامه اصلاحى، مفيد و مؤثّر نخواهد بود; كه قانون «عرضه و تقاضا» بيش از آنچه در مسائل اقتصادى مورد توجّه است در مسائل اجتماعى بايد مورد توجّه قرار گيرد.
   اين سؤال پيش مى آيد كه اين حالت عطش و تقاضا را چه عاملى بايد ايجاد كند؟
   در پاسخ مى گوييم: قسمتى از آن را گذشت زمان، و بدون آن ممكن نيست، امّا قسمت ديگرى بستگى به تعليم و تربيت دارد; بايد با رستاخيز فكرى كه از طرف انديشمندان با ايمان و آگاهان مسؤول جامعه به وجود مى آيد، عملى گردد.
   آنها بايد با برنامه هاى انسان سازى خود، حدّاقل اين آگاهى را به